Ułuda wyboru
Podczas gorączkowych przygotowań do
świąt lubię słuchać audiobooków, najchętniej tych dostępnych nieodpłatnie. Tym
razem padło na zapis dostępny na YouTube – Braci Rico autorstwa znanego
mi już George’a Simenona. Niespełna pięciogodzinne nagranie czyta hipnotyzująco
Piotr Gasparski. Podobnie jak w pozostałych powieściach autora, również ta krótka
pozycja nie jest klasycznym kryminałem, a ma w sobie elementy powieści psychologicznej
czy nawet greckiej tragedii.
Głównym bohaterem jest Eddie
Rico, członek mafii na Florydzie. Oficjalnie prowadzi przedsiębiorstwo
owocowo-warzywne w Santa Clara i jest przykładnym mężem i ojcem trzech córek,
jednak jego właściwym zajęciem jest zbiórka środków z totalizatorów i zakładów
bukmacherskich. Spokojny kawałek chleba, na którym tak mu zależało. Eddie ma
dwóch młodszych braci, Gino i Tony’ego, którzy nie mają tyle szczęścia, co on.
Również pracują dla mafii, ale dostają mokrą robotę. Problem pojawia się, kiedy
Tony zakochuje się i poślubia kobietę, która chce go sprowadzić na właściwą
drogę. Organizacja ma więc uzasadnione obawy, że najmłodszy z braci Rico będzie
chciał zeznawać, by zapewnić sobie immunitet i spokojne życie u boku ciężarnej
żony. Eddie zostaje więc poproszony, bo odnaleźć brata i nakłonić go do
milczenia. Jednak ani jedno, ani drugie nie jest prawdą. Po pierwsze, Eddie nie
może odmówić tej „uprzejmej” prośbie. Po drugie – chyba od początku zdaje sobie
sprawę z tego, jak skończy jego brat, jeśli zostanie odnaleziony. Okazuje się, że
jedyna zasada, którą wyznawał główny bohater, czyli wierność Organizacji,
zawodzi. Chociaż widzimy, że mężczyzna długo się sam oszukuje albo usiłuje nie
dopuścić do siebie trudnej wiedzy, to w końcu musi stanąć z prawdą twarzą w
twarz. Organizacja go do tego zmusi. Jaką decyzję podejmie bohater?
W pewien sposób ze swoją oszczędną
narracją, nieprzypadkowym doborem słów, lakonicznym stylem dostajemy typową dla
Simenona powieść. Jednocześnie, pisarz potrafi nadać lekkiemu na pozór
kryminałowi niezwykłej głębi i tragicznego wymiaru, w niewielu słowach pokazać dramat
najstarszego brata i jego wybory. Jak w klasycznej greckiej tragedii, żaden z
nich nie będzie dobry – Eddie albo musi zrezygnować z wygodnego układu i oddać
swoje miejsce innemu gangsterowi, być może ryzykując swoje życie, albo wydać na
śmierć brata. Doceniam, że Simenon nie próbował dodawać żadnych efekciarskich rozwiązań
tej sytuacji, ale pozostawił ją bez wyjścia i zbędnych ozdobników. Nie ma też
zbędnego moralizowania – żaden z braci Rico nie starał się szczególnie, by wejść
do mafii, tak potoczyła się historia ich rodziny i historia ich dzielnicy.
Dramatyczne wydarzenia z dzieciństwa chłopców i przypadkowa śmierć ich ojca
sprawiły, że organizacja niejako się nimi zaopiekowała i zaoferowała im pracę. Nie
było miejsca na wybór, tylko na negocjację warunków, tak jak to zrobił Eddie. Bossowie
mafii nie lubią gwałtownych zmian, a tym bardziej odległego choćby niebezpieczeństwa.
Z czytanych dotychczas książek
autora ta podobała mi się najbardziej.
Moja ocena: 8/10.
Tłumaczenie: Irena Szymańska
Iskry, Warszawa 1973
Nagranie Studia Książki Mówionej Polskiego Związku Niewidomych w Warszawie
Czyta: Piotr Gasparski
Długość nagrania: 4:29:37
*************************************************************
The illusion of choice
During the hectic preparations
for Christmas I like to listen to audiobooks, preferably those available free
of charge. This time I chose a recording available on YouTube – The Brothers
Rico by George Simenon, a writer I already know. The nearly five-hour
recording is hypnotically read by Piotr Gasparski. As in the author's other
novels, this short position is not a classic detective story, but has elements
of a psychological novel or even a Greek tragedy.
The main character is Eddie Rico,
a member of the mafia in Florida. Officially, he runs a fruit and vegetable
business in Santa Clara and is an exemplary husband and father of three
daughters, but his real job is collecting funds from turf accountants and
bookmakers. The peaceful piece of bread he cared about so much. Eddie has two
younger brothers, Gino and Tony, who are not as lucky as him. They also work
for the mafia, but they do the dirty job. Trouble arises when Tony falls in
love and marries a woman who wants to set him back on the right path. The
organization therefore has legitimate concerns that the youngest of the Rico
brothers will want to testify to ensure his immunity and a peaceful life with
his pregnant wife. So Eddie is asked to find his brother and convince him to
keep quiet. However, neither of these is true. First, Eddie can't refuse this
"kind" request. Secondly, he seems to know from the beginning how his
brother will end up if he is found. It turns out that the only principle that
the main character adhered to, i.e. loyalty to the Organization, fails.
Although we see that a man deceives himself for a long time or tries to prevent
difficult knowledge from coming to him, eventually he must face the truth. The
organization will make him do it. What will hiss decision be?
In a way, with its frugal
narration, choice of words and laconic style, we get a typical Simenon novel.
At the same time, the writer is able to give a seemingly light detective story
an extraordinary depth and tragic dimension, show the drama of the oldest
brother and his choices in a few words. As in a classic Greek tragedy, neither
of them will be good - Eddie must either give up his comfortable life and give
his place to another mobster, perhaps risking his life, or let his brother die.
I appreciate that Simenon did not try to add any flashy solutions to this
situation, but left it with no way out and unnecessary frills. There is also no
redundant moralizing - none of the Rico brothers made a special effort to enter
the mafia, this is how the history of their family and the history of their
district turned out. The dramatic events of the boys' childhood and the
accidental death of their father made the organization take care of them and
offer them a job. There was no room for choice, only negotiation, as Eddie had
done. Mafia bosses don't like abrupt changes, much less any distant danger.
Out of all the books by Simenon I've
read so far, I liked this one the most.
My rating: 8/10.
Author: Georges Simenon
Title: The Brothers Rico
Translation: Irena Szymanska
Publishing House: Iskry, Warsaw 1973
Recording from the Spoken Book Studio of the Polish Association of the Blind in Warsaw
Read by: Piotr Gasparski
Recording length: 4:29:37
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz