niedziela, 3 marca 2024

Linn Skåber, Dorosłość Wyznania (Til de voksene. Monologer)

Ładna książka nie znaczy dobra książka

Przepięknie wydana w 2023 roku Dorosłość Wyznania, w ciepłej, żółtej oprawie z zachwycającymi ilustracjami Lisy Aisato, przyciąga wzrok. Na okładce uśmiechnięta, zadowolona, dojrzała kobieta w wieńcu uplecionym ze swoich doświadczeń i wspomnień. Zapowiadało się całkiem nieźle, ale środek dostarczył znacznie ciemniejszych barw.

Ciężar dorosłości

Dorosłość to 33 szkice norweskiej aktorki, dziennikarki, producentki telewizyjnej Linn Skåber. Powstała na podstawie wielu rozmów i spotkań i stanowi próbę wielogłosowego uchwycenia istoty wieku średniego. Chociaż zdarzają się w niej jaśniejsze tony, dominuje odcień smutku i melancholii oraz temat przemijania. Wielkimi krokami zbliża się starość, bohaterowie krótkich opowiadań stają się coraz bardziej niedołężni i dziwaczeją. W ich życiu wiele jest porażek – rozstań, rozwodów, zdrad, poczucia bezradności. Dzieci odchodzą z domów, rozpadają się młodzieńcze przyjaźnie, umierają rodzice, zmniejszają się możliwości. Więc chociaż wiadomo, że ludzki los zmierza w jednym kierunku, przykro i smutno to zobaczyć i sobie uświadomić. Zwłaszcza, że Skåber pochyla się też nad tematami trudniejszymi – depresją, bezdzietnością, przekwitaniem czy chorobą, dając im zdecydowanie więcej miejsca niż poczuciu spełnienia, satysfakcji czy radości. Cała Dorosłość przesiąknięta jest melancholią i smutkiem.

Mieszkanie już zaczęło

Na pewno zostanie ze mną szkic Domy, opowiadający o zapełniającej się przestrzeni, o aromatach wypełniających nasze mieszkania, początkowo lekkich i apetycznych, ale nieuchronnie zmierzających do zapachu stęchlizny, starości i kurzu, do zapachu grobowca. Ich mieszkańcom może się wydawać, że wszystko jest jeszcze w porządku, że mają jeszcze dużo czasu w życiu, „Ale mieszkanie zaczęło. Mieszkanie już zaczęło” (s. 163). Pochłaniać swojego gospodarza i zwiastować jego koniec. Dla mnie był to najlepszy tekst w całym tomie, ale chyba jedyny, który zapadł mi w pamięć.

Literackie rozczarowanie

Przyznam, że mocno mnie rozczarowała ta książka. Po pierwsze dlatego, że mam wrażenie, że została napisana tak, żeby właśnie podobała się każdemu. Poruszane w niej tematy są zaledwie naszkicowane, zaznaczone, czasami z nadmierną emocjonalnością albo zbyt wycyzelowanym, wyładnionym językiem. Podobną rolę mają pełnić uzupełniające historie ilustracje cieszącej się wielką popularnością Lisy Aisato. Artystce trzeba przyznać, że zachowuje swój charakterystyczny styl, a jednocześnie jej ilustracje są pomysłowe, ciekawe i różnorodne. Jednak nie mogę się oprzeć wrażeniu, że ta książka ma być przede wszystkim ładna, a jej wartość merytoryczno-literacka stoi na drugim miejscu. Nie kupuję tej książki dla każdego.



Moja ocena: 5/10.



Linn Skåber, Dorosłość Wyznania
Ilustracje: Lisa Aisato
Tłumaczenie: Milena Skoczko-Nakielska
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023
Liczba stron: 296
ISBN: 978-83-08-08111-2

********************************************************************************

A pretty book does not mean a good book

Beautifully published in 2023 Beign Grown-up, in a warm, yellow cover with stunning illustrations by Lisa Aisato, attracts attention. On the cover, a smiling, satisfied, mature woman wearing a wreath made of her experiences and memories. It looked quite good, but the middle delivered much darker colors.

The burden of adulthood

Being Grown-up is 33 sketches by the Norwegian actress, journalist and television producer Linn Skåber. It was created on the basis of many conversations and meetings and is an attempt to capture the essence of middle age in a multi-vocal manner. Although there are lighter tones, the dominant one is of sadness and melancholy, with the theme of transience. Old age is fast approaching, the heroes of short stories are becoming more and more weak and weird. There are many failures in their lives - breakups, divorces, betrayals, feelings of helplessness. Children leave home, youthful friendships fall apart, parents die, opportunities diminish. So although it is known that human fate is heading in one direction, it is sad and sad to see and realize it. Especially since Skåber also focuses on more difficult topics - depression, childlessness, menopause or illness, giving them much more space than the sense of fulfillment, satisfaction or joy. The entire Being Grown-up is filled with melancholy and sadness.

The apartment has already started

The sketch entitled Homes will definitely stay with me, telling the story of the space filling up, the aromas filling our apartments, initially light and appetizing, but inevitably leading to the smell of musty, old age and dust, to the smell of a tomb. Their inhabitants may think that everything is still fine, that they still have a lot of time in their lives, "But the apartment has started. The apartment has already started” (p. 163). To consume its host and herald its end. For me, it was the best text in the entire volume, but probably the only one that stuck in my memory.

A literary disappointment

I admit that I was very disappointed with this book. Firstly, because I have the impression that it was written so that everyone would like it. The topics discussed are only sketched, highlighted, sometimes with excessive emotionality or too refined and elegant language. A similar role is played by the illustrations by the very popular Lisa Aisato, tht complement the stories. It must be admitted that the artist maintains her characteristic style, and at the same time her illustrations are inventive, interesting and diverse. However, I cannot resist the impression that this book is supposed to be, above all, pretty, and its substantive and literary value comes second. I don't buy this book for everyone.


My rating: 5/10.


Author: Linn Skåber
Title: Being Grown-up
Illustrations: Lisa Aisato
Translation: Milena Skoczko-Nakielska
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023
Number of pages: 296
ISBN: 978-83-08-08111-2

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz