Linn Skåber, Młodość Wyznania nastolatków (Til Ungdommen)

Pocztówki z bycia nastolatkiem

Młodość to pierwsza chronologicznie i logicznie część planowanej trylogii Linn Skåber, jednak przeczytałam ją jako drugą (bez znaczenia dla fabuły). Wrażenia mam podobne jak po Dorosłości – po prostu tego nie kupuję. Czemu?

Brak fabuły

31 krótkich szkiców o różnych aspektach młodości i dorastania (od fizycznych po duchowe, od potrzeby przytulenia się po potrzebę odepchnięcia, od samotności do bycia w paczce) stanowi próbę uchwycenia sedna młodości, całościowego jej sportretowania w jej wieloaspektowości i przepoczwarzaniu. Uważam, że to właśnie szkicowy charakter tej książki, jej dwupoziomowa obrazkowość (oprócz szkiców literackich mamy tutaj towarzyszące im, dopełniające treści książki znakomite ilustracje Lisy Aisato) sprawia, że dla mnie są to jedyne niepołączone fabularnie pocztówki, a nie pełen obraz. Jak w Dorosłości ślizgamy się jedynie po powierzchni, nie schodząc szczególnie w głąb. Większość tematów jest jedynie delikatnie zaznaczonych, zasygnalizowanych, ale bez szczególnego rozwinięcia. Sama formuła książki jest po prostu nie dla mnie – w literaturze szukam pełnego obrazu albo wciągającej historii z fabułą. Tutaj zdecydowanie tego nie ma.

Brak głębi

Po drugie, zastanawiałam się, który obraz ze mną zostanie? Co zrobiło na mnie największe wrażenie? Czy wyznania chłopaka, któremu nowotwór zabrał matkę, czy przedwcześnie dojrzałego nastolatka, który taszcząc ciężkie zakupy z REMY chce wesprzeć swoją przedwcześnie owdowiałą mamę, czy grubej nastolatki, która nie chce się rozebrać na plaży, a swoje stresy zajada słodyczami? Dochodzę jednak do wniosku, że żaden. Że to jedna z tych książek, które zapomina się na następny dzień.

Brak dzieciństwa

Po trzecie, mam również wrażenie, że cała seria jest przesunięta w czasie – tak jak Dorosłość opowiadała o ludziach dobrze już po 40-stce, a bliżej 50-tki, zbliżających się do starości, tak Młodość skupia się głównie na nastolatkach, pokazując zaledwie kilka obrazków odległego dzieciństwa – jazdę na koniu na patyku, radość z zabawy, beztroskę i bezpieczeństwo rodzicielskich ramion. Obie książki są dla mnie niekompletne. Można więc spędzić z Młodością jeden poranek, ale niekoniecznie trzeba stawiać ją na półce.

Moja ocena: 5/10.

Linn Skåber, Młodość Wyznania nastolatków
Ilustracje: Lisa Aisato
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022
Tłumaczenie: Milena Skoczko-Nakielska
Liczba stron: 264
ISBN: 978-83-08-07576-0

**********************************************************************************

Postcards from being a teenager

Being Young is logically and chronologically the first part of Linn Skåber's planned trilogy, but I read it as the second one (without any significance to the plot). My impressions are similar to those after Being Grown-up - I just don't buy it. Why?

No plot

31 short sketches about various aspects of youth and adolescence (from physical to spiritual, from the need to hug to the need to push away, from loneliness to being with friends) are an attempt to capture the essence of youth, to portray it in its entirety in its multi-aspects and transformation. I believe that it is the sketchy nature of this book, its two-level pictorial nature (in addition to the literary sketches, there are excellent illustrations by Lisa Aisato accompanying them, complementing the content of the book) that makes them only postcards with no plot connection, creating no complete and comprehensive picture. As in Being Grown-up, we only skim the surface, not going particularly deep. Most topics are only slightly marked and signaled, but without any particular development. The formula of the book itself is simply not for me - in literature I look for a complete picture or an engaging story with a plot. That's definitely not the case here.

No depth

Secondly, I wondered which image would stay with me? What impressed me the most? Perhaps the confessions of a boy whose mother was taken away by cancer, or of a precocious teenager who, carrying heavy REMA shopping bags, wants to support his prematurely widowed mother, or of a fat teenager who doesn't want to undress on the beach and eats her stress with sweets? Unfortunately, none. That it's one of those books that you forget the next day.

No childhood

Thirdly, I also have the impression that the entire series is shifted in time - just as Being Grown-up was about people well into their 40s and closer to 50, approaching old age, Being Young focuses mainly on teenagers, showing only a few images of distant childhood - riding a horse on a stick, the joy of playing, carefreeness and the safety of parental arms. Both books are incomplete for me. So you can spend one morning with Being Young, but you don't necessarily have to put it on the shelf.

My rating: 5/10.

Author: Linn Skåber
Title: Being Young
Illustrations: Lisa Aisato
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022
Translation: Milena Skoczko-Nakielska
Number of pages: 264
ISBN: 978-83-08-07576-0

Linn Skåber, Dorosłość Wyznania (Til de voksene. Monologer)

Ładna książka nie znaczy dobra książka

Przepięknie wydana w 2023 roku Dorosłość Wyznania, w ciepłej, żółtej oprawie z zachwycającymi ilustracjami Lisy Aisato, przyciąga wzrok. Na okładce uśmiechnięta, zadowolona, dojrzała kobieta w wieńcu uplecionym ze swoich doświadczeń i wspomnień. Zapowiadało się całkiem nieźle, ale środek dostarczył znacznie ciemniejszych barw.

Ciężar dorosłości

Dorosłość to 33 szkice norweskiej aktorki, dziennikarki, producentki telewizyjnej Linn Skåber. Powstała na podstawie wielu rozmów i spotkań i stanowi próbę wielogłosowego uchwycenia istoty wieku średniego. Chociaż zdarzają się w niej jaśniejsze tony, dominuje odcień smutku i melancholii oraz temat przemijania. Wielkimi krokami zbliża się starość, bohaterowie krótkich opowiadań stają się coraz bardziej niedołężni i dziwaczeją. W ich życiu wiele jest porażek – rozstań, rozwodów, zdrad, poczucia bezradności. Dzieci odchodzą z domów, rozpadają się młodzieńcze przyjaźnie, umierają rodzice, zmniejszają się możliwości. Więc chociaż wiadomo, że ludzki los zmierza w jednym kierunku, przykro i smutno to zobaczyć i sobie uświadomić. Zwłaszcza, że Skåber pochyla się też nad tematami trudniejszymi – depresją, bezdzietnością, przekwitaniem czy chorobą, dając im zdecydowanie więcej miejsca niż poczuciu spełnienia, satysfakcji czy radości. Cała Dorosłość przesiąknięta jest melancholią i smutkiem.

Mieszkanie już zaczęło

Na pewno zostanie ze mną szkic Domy, opowiadający o zapełniającej się przestrzeni, o aromatach wypełniających nasze mieszkania, początkowo lekkich i apetycznych, ale nieuchronnie zmierzających do zapachu stęchlizny, starości i kurzu, do zapachu grobowca. Ich mieszkańcom może się wydawać, że wszystko jest jeszcze w porządku, że mają jeszcze dużo czasu w życiu, „Ale mieszkanie zaczęło. Mieszkanie już zaczęło” (s. 163). Pochłaniać swojego gospodarza i zwiastować jego koniec. Dla mnie był to najlepszy tekst w całym tomie, ale chyba jedyny, który zapadł mi w pamięć.

Literackie rozczarowanie

Przyznam, że mocno mnie rozczarowała ta książka. Po pierwsze dlatego, że mam wrażenie, że została napisana tak, żeby właśnie podobała się każdemu. Poruszane w niej tematy są zaledwie naszkicowane, zaznaczone, czasami z nadmierną emocjonalnością albo zbyt wycyzelowanym, wyładnionym językiem. Podobną rolę mają pełnić uzupełniające historie ilustracje cieszącej się wielką popularnością Lisy Aisato. Artystce trzeba przyznać, że zachowuje swój charakterystyczny styl, a jednocześnie jej ilustracje są pomysłowe, ciekawe i różnorodne. Jednak nie mogę się oprzeć wrażeniu, że ta książka ma być przede wszystkim ładna, a jej wartość merytoryczno-literacka stoi na drugim miejscu. Nie kupuję tej książki dla każdego.

Moja ocena: 5/10.

Linn Skåber, Dorosłość Wyznania
Ilustracje: Lisa Aisato
Tłumaczenie: Milena Skoczko-Nakielska
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023
Liczba stron: 296
ISBN: 978-83-08-08111-2

********************************************************************************

A pretty book does not mean a good book

Beautifully published in 2023 Beign Grown-up, in a warm, yellow cover with stunning illustrations by Lisa Aisato, attracts attention. On the cover, a smiling, satisfied, mature woman wearing a wreath made of her experiences and memories. It looked quite good, but the middle delivered much darker colors.

The burden of adulthood

Being Grown-up is 33 sketches by the Norwegian actress, journalist and television producer Linn Skåber. It was created on the basis of many conversations and meetings and is an attempt to capture the essence of middle age in a multi-vocal manner. Although there are lighter tones, the dominant one is of sadness and melancholy, with the theme of transience. Old age is fast approaching, the heroes of short stories are becoming more and more weak and weird. There are many failures in their lives - breakups, divorces, betrayals, feelings of helplessness. Children leave home, youthful friendships fall apart, parents die, opportunities diminish. So although it is known that human fate is heading in one direction, it is sad and sad to see and realize it. Especially since Skåber also focuses on more difficult topics - depression, childlessness, menopause or illness, giving them much more space than the sense of fulfillment, satisfaction or joy. The entire Being Grown-up is filled with melancholy and sadness.

The apartment has already started

The sketch entitled Homes will definitely stay with me, telling the story of the space filling up, the aromas filling our apartments, initially light and appetizing, but inevitably leading to the smell of musty, old age and dust, to the smell of a tomb. Their inhabitants may think that everything is still fine, that they still have a lot of time in their lives, "But the apartment has started. The apartment has already started” (p. 163). To consume its host and herald its end. For me, it was the best text in the entire volume, but probably the only one that stuck in my memory.

A literary disappointment

I admit that I was very disappointed with this book. Firstly, because I have the impression that it was written so that everyone would like it. The topics discussed are only sketched, highlighted, sometimes with excessive emotionality or too refined and elegant language. A similar role is played by the illustrations by the very popular Lisa Aisato, tht complement the stories. It must be admitted that the artist maintains her characteristic style, and at the same time her illustrations are inventive, interesting and diverse. However, I cannot resist the impression that this book is supposed to be, above all, pretty, and its substantive and literary value comes second. I don't buy this book for everyone.

My rating: 5/10.

Author: Linn Skåber
Title: Being Grown-up
Illustrations: Lisa Aisato
Translation: Milena Skoczko-Nakielska
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023
Number of pages: 296
ISBN: 978-83-08-08111-2