Miejcie nadzieję i bądźcie zajęte
Zdarzają się
niestety książki, które trzeba przeczytać w dzieciństwie lub jako nastolatek
albo wcale. Takie mam odczucie z Opowieściami z Narni, Mary Poppins, a teraz do
tego grona dołączyły Małe kobietki.
Sięgnęłam po tą książkę, bo była ulubioną lekturą Lili i Lenu z książki Eleny
Ferrante Genialna przyjaciółka.
Jestem pewna, że gdybym czytała ją jako dziecko, byłabym calkowicie urzeczona,
jak Tajemniczym ogrodem Frances H.
Burnett. Niestety, teraz jest dla mnie za późno, by docenić naiwne wychowawcze
piękno tej powieści.
Powieść powstała w 1868
roku na prośbę wydawcy i dobrze oddaje ducha epoki. Rodzina Marchów – rodzice
oraz cztery córki – zubożeli na skutek pomocy przyjacielowi (oczywiście nie ma
w tym ich winy). Powieść skupia się na losach czterech dziewcząt. Najstarsza, 16-letnia
Margaret, pracuje jako guwernantka i odwzajemnia uczucia nauczyciela, Johna Brooksa.
Rodzina zgodnie jednak postanawia, że młody mężczyzna musi najpierw
ustabilizować swoją sytuację finansową, zanim para będzie mogła pomyśleć o
ożenku. Druga z sióstr, alter ego autorki, to 15-letnia Jo (Józefina). Nie
słynie ona ze szczególnej urody, ale kocha czytać książki i publikuje w prasie
swoje dramatyczne opowiadania. Dziewczyna pracuje, dotrzymując towarzystwa
siostrze swojego ojca, surowej i wymagającej ciotce March. Trzecia w kolejności
jest Beth, 13-letnia, najskromniejsza i najpracowitsza ze wszystkich sióstr,
obdarzona chorobliwą wręcz nieśmiałością i dużym talentem muzycznym. Najmłodsza
jest Amy, 12-letnia. Większość akcji zasadza się na zabawach i rozmowach
dziewczynek, które piszą wiersze i opowiadania (przytoczone), wystawiają i
piszą dramaty (streszczone), snują marzenia dotyczące przyszłości i są
wychowywane przez matkę. Dwa wydarzenia jednak mają ogromne znaczenie
fabularne. Ojciec dziewczynek bierze udział w wojnie secesyjnej i zostaje w
niej ranny, więc matka wyjeżdża go doglądać. W tym czasie Beth zapada na
szkarlatynę, na którą zmarło dziecko ubogiej rodziny, której Marchowie
pomagali. Na szczęście dziewczynka nie umiera, ale jej ciężka choroba
doprowadza do scalenia rodziny.
Główną wartością w
książce jest praca, wpajana
dziewczętom na każdym kroku. Jest ona wartością zarówno dla surowej ciotki,
służącej Hanny, ale przede wszystkim dla matki, która mówi: „Pracujcie tak, jak
dotychczas, gdyż właśnie praca przynosi błogosławioną pociechę. Miejcie
nadzieję i bądźcie zajęte” (s. 205). Etos pracy wpajany był dziewczętom, bo nie
miały dużego majątku i rodzice pragnęli zapewnić im dalsze godziwe życie.
Sądzę, że znaczenie wychowawcze tej książki, zważając na jej wielką popularność,
było naprawdę duże. Dziewczynki mogą snuć ambitne plany samodzielnego
utrzymania i podejmowania pracy zarobkowej.
Bardzo ciekawa jest
również postać Jo March, drugiej w kolejności siostry, w której Louisa May
Alcott umieściła dużo ze swojego własnego charakteru. Dziewczynka wielokrotnie
podkreśla, że wolałaby urodzić się chłopcem, lubi chłopięce rozrywki i figle i
ma męską odwagę do życia. W czasach, gdy kobietom znacznie mniej wypadało, Jo
samodzielnie niesie swoje opowiadania do wydawcy i zyskuje jego uznanie i
publikację.
Bardzo żałuję, że
nie przeczytałam tej książki jako dziecko. W momencie, kiedy szukałam wzorców w
literaturze, Małe kobietki z
pewnością byłyby dla mnie ważną książką. Z dorosłej perspektywy – powieść mocno
się zestarzała, część fragmentów jest bardzo nudnych i pozbawionych uroku.
Wielka szkoda.
Moja ocena: 6/10.
Louise May Alcott, Małe kobietki
Wydawnictwo WAB, Warszawa 2019
Tłumaczenie: Ludmiła Melchior-Yahil
Liczba stron: 288
ISBN: 978-83-280-5980-1
Gatunek: Bildungsroman
Hope and keep busy
Unfortunately, there are books that you have to read when you are a child or a teenager, or not at all. This is my feeling with The Chronicles of Narnia, Mary Poppins series, and now Little Women. I reached for this book because it was Lili and Lenu's favorite reading from Elena Ferrante's book A Brilliant Friend. I am sure that if I had read it as a child, I would have been completely enchanted as Frances H. Burnett's Secret Garden. Unfortunately, it is now too late for me to appreciate the naive educational beauty of this novel.
The novel was written in 1868 at the request of the publisher and reflects the spirit of the era well. The March family – the parents and four daughters - became impoverished as a result of helping a friend (of course they were not to blame). The novel focuses on the fate of four girls. The eldest, 16-year-old Margaret, works as a governess and reciprocates the feelings of teacher John Brooks. The family, however, agrees that the young man must first stabilize his financial situation before the couple can think about getting married. The second of the sisters, the author's alter ego, is 15-year-old Jo (Josephine). She is not famous for her special beauty, but she loves reading books and publishes her dramatic stories in the press. The girl works as a companion to her father's sister, strict and demanding aunt March. Third in line is Beth, 13-year-old, the most modest and hardworking of all the sisters, endowed with almost morbid shyness and great musical talent. The youngest is Amy, 12 years old. Most of the action is based on the games and conversations of girls who write poems and stories (quoted), write and stage dramas (summarized), dream about the future and are raised by their mother. Two events, however, are of great fictional importance. The girls' father takes part in the Civil War and is injured in it, so the mother leaves to look after him. During this time, Beth falls ill with scarlet fever, of which a child of a poor family, whom the Marches helped, died. Fortunately, the girl does not die, but her serious illness brings the family together.
The main value in the book is hard work, instilled in girls at every step. It is of value both for the strict aunt, Hanna the servant, but above all for the mother, who says: “Go in with your work as usual, for work is a blessed solace. Hope and keep busy” (p. 205). The work ethic was instilled in the girls because they did not have a lot of wealth and their parents wanted to ensure their continued decent life. I believe that the educational significance of this book, considering its great popularity, was really huge. Girls can make ambitious plans for independent living and employment.
Also very interesting is the character of Jo March, the second most important sister in which Louisa May Alcott has put a lot of her own character. The girl repeatedly emphasizes that she would rather be born a boy, she likes boyish entertainment and pranks, and has a manly courage to live. At a time when women were far less successful, Jo brings her stories to the publisher on her own and gains recognition and publication.
I really regret not reading this book as a child. At the time when I was looking for role models in literature, Little Women would certainly be an important book for me. From an adult perspective - the novel has grown old and rusty, some fragments are very boring and devoid of charm. Shame.
My rating: 6/10.
Author: Louise May Alcott
Title: Little Women
Publishing House: Wydawnictwo WAB, Warsaw 2019
Translation: Ludmiła Melchior-Yahil
Number of pages: 288
ISBN: 978-83-280-5980-1
Genre: Bildungsroman
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz