Jakub Małecki, Ślady (Traces)

Boże, gdybyś istniał, to byś nas w jednej chwili wymordował

Książki Małeckiego mają taką niezwykłą właściwość, że w zasadzie czytają się same, i to w błyskawicznym tempie. Zaczęłam od Dygotu, a po tygodniu kończyłam już Ślady. Bardzo zgrabnie napisane, choć może z nieco zbyt dużą dawką melancholii jak dla mnie.

Życie z przypowieścią nie ma nic wspólnego

Zbiór opowiadań początkowo nie zdradza powiązań między bohaterami. Zaczyna się od Tadeusza Markiewicza, który ginie od postrzału w głowę na wojnie. Narratorem jest śmierć, która go obserwuje. Następny jest Chwaścior, wioskowy wariat, i jego szalona partnerka Bogna. Jest Ludwik, którego żona Sabinka zgonęła przygnieciona walącą się kamienicą. Jest Eustachy, umierający na raka płuc jak jego ojciec. Potem Eugenia, po śmierci rodziny w wypadku drogowym zbierająca truchła potrąconych na drodze zwierząt i grzebiąca je w swoim ogródku. Następnie bezsenny Franek, który jako dziecko był świadkiem śmierci pięciu mężczyzn w gospodarstwie u Tałajów, którzy zatruli się metanolem. Jest Bartłomiej Kos, syn Eustachego i Jagwigi, który „załatwia sprawy” za pieniądze. Jest Andrzej, który zgwałcił z kolegami młodą dziewczynę, która się potem powiesiła, a wyrzuty sumienia nie dają mu żyć. Jest Oskar Czerski, który w wyniku pomyłkowego oblania kwasem traci pół twarzy. Chyba wystaczy, by udowodnić, że Małecki lubuje się w śmierci, ludzkich dramatach, melancholii i okrucieństwie. A jednocześnie, że pisze o tym poruszająco, empatycznie, poetycko.

U starych ludzi śmierć powoli zastępuje życie

Warto wspomnieć o formie graficznej książki. Każdy rozdział zaczyna się mapą okolic, gdzie dzieje się akcja, a dociekliwy czytelnik ma trochę frajdy ze znajdowania opowiesci na mapie, łączenia punktów. Bohaterowie są ze sobą powiązani, wracają w opowiadanych przez siebie historiach, wspomnieniach, pokrewieństwach. Można narysować całą nić powiązań pomiędzy nimi, szukać śladów w poszczególnych opowiadaniach. Opowiadania są krótkie, choć przejmująco smutne, i jest w całej lekturze jakieś lubowanie się w okrucieństwie. To w zasadzie mój jedyny zarzut do książki Małeckiego – takie trochę pójście na łatwiznę, choć w pięknym stylu. Śmierć sama w sobie zawsze jest dramatem, niezależnie od okoliczności. Autor ma niesamowicie lekkie pióro i fantastyczny styl, ale wybrana tematyka pomaga wzbudzić dodatkowe emocje i złapać czytelnika za serce. Losy bohaterów, choć przejmujące, są trochę na jedno kopyto i może szkoda, że choć jedno z opowiadań nie łamie śmiercio-chorobowego schematu.

Jak się z kimś tak długo żyło, to już się samemu ani nie umie, ani nie chce

Autor potrafi pisać lekko o rzeczach ciężkich, a jego książki czyta się w mgnieniu oka. Z pewnością, w przypływie jesiennej melancholii, sięgnę po kolejne utwory autora. Może któryś mnie przyjemnie zaskoczy!

 

Moja ocena: 6/10

Jakub Małecki, Ślady

Wydawnictwo Sine Qua Non

Kraków 2016

Liczba stron: 306

ISBN: 978-83-7924-701-1

Gatunek: opowiadania

 

God, if you existed, he would have murdered us in an instant

Małecki's books have such a remarkable feature that they are extremely quick to read. I started with The Shiver, and after a week I was finishing Traces. Very neatly written, but maybe with a bit too much melancholy for me.

Life has nothing to do with a parable

The collection of short stories initially does not reveal any connections between the characters, they seem unrelated. It begins with Tadeusz Markiewicz, who is shot in the head during the war. The narrator is death watching him. Next is Chwaścior, a village madman, and his crazy partner Bogna. There is Ludwik, whose wife Sabinka was crushed by a collapsing tenement house. There is Eustachy, dying of lung cancer just like his father. Then Eugenia, after the death of her family in a car accident, collecting the carcasses of animals hit by the passing vehicles and burying them in her garden. Then the sleepless Franek, who as a child witnessed the death of five men on the Tałaj’s farm who had poisoned themselves with methanol. There is Bartłomiej Kos, son of Eustachy and Jagwiga, who "gets things done" for money. There is Andrzej, who raped a young girl with his friends and she later hanged herself, and remorse does not let him live. There is Oskar Czerski, who loses half of his face as a result of being flushed with acid by mistake. I think it will be enough to prove that Małecki likes death, human drama, melancholy and cruelty. At the same time, he writes about it movingly, empathetically and poetically.

For old people, death is slowly replacing life

The graphic form of the book is worth mentioning. Each chapter begins with a map of the area where the action takes place, and the inquisitive reader has a bit of fun finding locations on the map, connecting points. The heroes are related to each other, they come back in the stories they tell, memories, they can be relatives of each other. One can draw a whole thread of connections between them, look for traces in individual stories. The stories are short, though hauntingly sad, and there is a fondness for cruelty throughout the reading. This is basically my only objection to Małecki's book - choosing an easy way, albeit in a beautiful style. Death itself is always a drama, no matter what the circumstances. The author has an incredibly light pen and a fantastic style, but the chosen topic helps to arouse additional emotions and grab the reader's heart. The fate of the characters, although poignant, is somehow repetetive and it may be a pity that at least one of the stories does not break the death-disease pattern.

If you lived with someone for so long, you neither know nor want to be alone

The author can write lightly about heavy things, and his books read in the blink of an eye. Certainly, in the fit of the autumn melancholy, I will reach for more of the author's works. Maybe one of them will surprise me pleasantly!

 

My rating: 6/10

 

Author: Jakub Małecki

Title: Traces

Publishing House: Sine Qua Non

Krakow 2016

Number of pages: 306

ISBN: 978-83-7924-701-1

Genre: short stories