W sezonie grzybowym
Niewielkich rozmiarów powieść chińskiej pisarki An Yu Muzyka dla duchów
to niemałe wyzwanie. Po pierwsze, autorka pochodzi z innej kultury, ze
społeczeństwa o innej historii i mentalności, która jest nam obca. Po drugie,
książka naszpikowana jest symbolami, tak jak choćby grzybami czy kolorem
pomarańczowym, które są niejednoznaczne w swoim wydźwięku. Na niewiele ponad
200 stronach dzieje się sporo, a główna bohaterka, niespełniona pianistka,
przechodzi głęboką przemianę.
Główna bohaterka, Song Yan, ma niewiele ponad trzydzieści lat i całe swoje
życie poświęciła na doskonalenie gry na pianinie. Było to pragnienie jej ojca,
pianisty – wirtuoza, a córka posłusznie poszła w jego ślady. Jednak
wsłuchiwanie się w oczekiwania innych sprawiły, że dziewczyna przestała słyszeć
swój własny głos. W trakcie swojego dyplomowego recitalu uległa napadowi paniki
i uciekła z sali koncertowej, by już nigdy do niej nie powrócić. Obecnie
kobieta pracuje jako prywatna nauczycielka, dojeżdżająca do swoich uczniów na
lekcje. Jej misją stało się zwracanie uczniom uwagi na to, by słyszeli swoją
grę, czyli siebie, własny głos. Prywatnie Song jest żoną Bowena Yanga,
ambitnego pracownika salonu samochodowego, skupionego całkowicie na rozwoju
kariery, ale nie na swojej rodzinie. Wraz z młodym małżeństwem od niedawna
mieszka matka Bowena, która w związku z zaawansowanym wiekiem zaczęła
potrzebować pomocy i towarzystwa. Starsza pani została wyrwana ze znanego sobie
miejsca, pięknej zielonej prowincji Yunnan, do Pekinu, więc obserwuje związek
młodych, delikatnie próbując narzucić im swoje oczekiwania i pragnienia.
Powieść zaczyna się od grzybnego snu Song Yang. Ukazuje jej się pulchny
rudy grzyb, który więzi ją w śnie, i ma tylko jedną prośbę – chciałby zostać
zapamiętany. Dość niezwykła prośba jak na taki twór. Grzyby będą się zresztą
przewijać przez książkę kilkukrotnie i na wielu płaszczyznach – w snach
bohaterki, zazwyczaj jako opresyjne istoty nie pozwalające się jej wydostać z
danego pomieszczenia, gwałtownie się rozrastające i blokujące drogę ucieczki, ale
również całkowicie przyziemnie jako smakowity składnik różnych potraw. Równoległym
wątkiem powieści są bowiem tajemnicze paczki, które przychodzą do pekińskiego
mieszkania. Teściowa rozpoznaje w przesyłkach grzyby z Yunnanu i dwie kobiety
łączą się w wysiłkach przygotowania pożywnych kolacji dla Bowena. To w sumie
jedyny moment, kiedy są naprawdę razem i pracują nad tym samym celem. Poza tym
raczej się mijają w codzienności. Teściowa bardzo pragnie mieć wnuki, wydaje
się, że Song również, natomiast Bowen nie chce dzieci. Z czasem okazuje się, że
mężczyzna ma za sobą nieudane małżeństwo z Li Meilin, i co więcej – jest już
ojcem. Niestety, jego 7-letni syn topi się w rzece w prowincji Yunnan, kiedy
dziwny pomarańczowy pył opada na okolicę. Z jednej więc strony grzyby łączą,
pomagają w budowaniu relacji, zbliżają. Z drugiej strony, pozwalają sobie
uświadomić, ile nie wiemy o swoich najbliższych, ile kryją jeszcze oni
tajemnic.
Drugim ważnym symbolem w powieści jest fortepian. Song Yang zostaje
zaproszona do domu zaginionego muzyka Bai Yu, który okazuje się być nadawcą
zagadkowych grzybnych paczek, by tam grać dla niego na pięknym Steinwayu. Wybitny
pianista pragnie znaleźć idealny dźwięk, ale nie ma siły zrobić tego samemu.
Wydaje się również, że jest na to niedostatecznie materialny. Cała znajomość, która z czasem staje się coraz
mniej wiarygodna i rzeczywista, a coraz bardziej zdąża w pewną oniryczność,
kończy się jednak spaleniem przez Song cennego instrumentu, co przynosi
dziewczynie wyzwolenie. I wydaje się, że Bai Yu również. Muzyka dla duchów
działa, duchy odchodzą.
Drugim ważnym, symbolicznym elementem jest kolor pomarańczowy. Kiedy na
prowincji pojawia się przedziwny, niespotykany pomarańczowy pył, przynosi on
zagrożenie i śmierć. Rudawy odcień mają grzyby, które nie pozwalają pianistce
wydostać się ze swoich snów. Wydaje się, że pomarańczowy kolor w książce zawsze
oznacza niebezpieczeństwo albo ostrzeżenie.
Powieść An Yu podobała mi się bardzo. Chociaż to lektura na dwa wieczory,
to zatrzymała mnie na dłużej swoją głęboką symboliką i kulturową obcością. To
trudna lektura, wymagająca zatrzymania i zastanowienia. Poruszane w niej tematy
są jednak, przynajmniej częściowo, ponad kulturami – poszukiwanie własnego
głosu i tożsamości, samorealizacja, nazywanie swoich potrzeb i pragnień.
Książka okazuje się być metaforą poszukiwania własnej drogi. Pozostałe symbole
pozostają dla mnie w mgle niezrozumienia.
Moja ocena: 8/10.
Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2025
Tłumaczenie: Karolina Iwaszkiewicz
Liczba stron: 224
ISBN: 978-83-8396-109-5
***********************************************************************************
In Mushroom
Season
Chinese writer
An Yu's slim novel, Ghost Music, presents quite a challenge. Firstly,
the author comes from a different culture, a society with a different history
and a mentality that is alien to us. Secondly, the book is filled with symbols,
such as mushrooms and the color orange, which are ambiguous in their meaning. A
lot happens in just over 200 pages, and the main character, a failed pianist,
undergoes a profound transformation.
The main
character, Song Yan, is in her early thirties and has devoted her entire life
to perfecting her piano playing. This was the desire of her father, a virtuoso
pianist, and his daughter obediently followed in his footsteps. However,
listening to the expectations of others caused the girl to stop hearing her own
voice. During her graduation recital, she suffered a panic attack and fled the
concert hall, never to return. She now works as a private teacher, traveling to
her students for lessons. Her mission is to encourage her students to hear
their own playing—that is, their own voices. In her private life, Song is
married to Bowen Yang, an ambitious car dealer focused entirely on his career,
not his family. Bowen's mother, due to her advanced age, has recently moved in
with the young couple. As she has begun to need help and companionship, has
been snatched from her familiar surroundings, the beautiful, green province of
Yunnan, to Beijing, so she observes the young couple's relationship, subtly
trying to impose her expectations and desires on them.
The novel begins
with Song Yang's mushroom dream. She sees a plump, red mushroom that traps her
in a dream, and it has only one request—to be remembered. A rather unusual
request for such a creature. Mushrooms recur throughout the book several times
and on many levels – in the heroine's dreams, usually as oppressive creatures
preventing her from leaving a given room, rapidly growing and blocking her
escape route, but also, quite mundanely, as a delicious ingredient in various
dishes. A parallel thread in the novel is the mysterious packages that arrive
at her Beijing apartment. The mother-in-law recognizes the packages as
mushrooms from Yunnan, and the two women join forces to prepare nutritious
dinners for Bowen. This is, in fact, the only time they are truly together and
working towards the same goal. Besides this, they tend to miss each other in
their daily lives. The mother-in-law desperately wants grandchildren, and it
seems Song does too, but Bowen doesn't want children. Over time, it turns out
that the man has been through a failed marriage to Li Meilin and, what's more,
is already a father. Unfortunately, his 7-year-old son drowns in a river in
Yunnan province when a strange orange dust falls on the area. On the one hand,
mushrooms connect, help build relationships, and bring people closer together.
On the other, they allow us to realize how much we don't know about our loved
ones, how many secrets they still hold.
The second
important symbol in the novel is the piano. Song Yang is invited to the home of
the missing musician Bai Yu, who turns out to be the sender of mysterious
mushroom parcels, to play for him on a beautiful Steinway. The outstanding
pianist longs to find the perfect sound but lacks the ability to do it himself.
He also seems to lack material presence to do so. The entire relationship,
which over time becomes less and less credible and real, increasingly veering
towards a dreamlike quality, ends with Song burning the precious instrument,
bringing liberation to the girl. And it seems to Bai Yu as well. Ghost music
works, the ghosts disappear.
The second
important symbolic element is the orange color. When a strange, unusual orange
dust appears in the countryside, it brings danger and death. The mushrooms that
prevent the pianist from escaping her dreams have a reddish hue. It seems that
the color orange in a book always signifies danger or a warning.
I really enjoyed
An Yu's novel. Although it's a two-night read, it captivated me with its
profound symbolism and cultural strangeness. It's a challenging journey,
requiring pause and reflection. However, the themes it touches on transcend
cultures, at least in part – the search for one's voice and identity,
self-fulfillment, and naming one's needs and desires. The book turns out to be
a metaphor for finding one's own path. The remaining symbols remain a mystery
to me.
My rating:
8/10.
Author: An Yu
Title: Ghost Music
Publishing House: Czarne, Wołowiec 2025
Translation: Karolina Iwaszkiewicz
Pages: 224
ISBN: 978-83-8396-109-5
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz