Bernice Rubens, Wybrany (The Elected Member)

Siła złudzeń

Książka Wybrany przedstawia historię rodziny Zweck – Rabina, jego żony Sarah oraz trójki ich dzieci – Normana, Belli i Esther. Rabin był żydowskim imigrantem z Litwy, który swojego pierwszego dnia w Londynie poznał swoją przyszłą żonę, Sarah. Norman, pierworodny syn, był świetnie zapowiadającym się prawnikiem, jednak jego karierę zniszczyło uzależnienie od narkotyków, pociągające za sobą agresję i zwidy. Mężczyzna wszędzie widzi i czuje rybiki cukrowe, a jego szaleństwo zaprowadzi go do zamkniętego ośrodka. Starsza córka Bella mieszka w domu rodzinnym i pomaga ojcu prowadzić sklep. Najmłodsza Esther uciekła z domu, by wyjść za mąż z miłości za goja, bibliotekarza Johna, ale to małżeństwo nie przyniosło jej szczęścia.

Miej w opiece nas zziębniętych, nas wybranych

Najważniejszym tematem książki jest uzależnienie i choroba psychiczna Normana. Problem przedstawiony jest wielowątkowo i wnikliwie, choć wbrew temu co zapowiedziano na okładce, nie czytałam tej historii z delikatnym uśmiechem na twarzy. Temat jest smutny i przygnębiający, zwłaszcza, jeżeli czytelnik zauważy głębokie współuzależnienie rodziny. Zabranie Normana do szpitala psychatrycznego (w którym zresztą nadal ma dostęp do środków odurzających), powoduje głębokie poczucie osamotnienia i braku. Rodzina traci osobę, którą się wciąż zajmowała, dookoła której biegała, którą wiecznie sprawdzała. Zamiast tego następuje pustka, której niczym nie da się wypełnić. Mimo lat kłamstw, kradzieży, mordęgi, rabin wyciągnąłby syna ze szpitala w pierwszym możliwym momencie, kierowany współczuciem i zaufaniem. Bella daje się bratu świadomie okraść w szpitalu, by miał pieniądze, które wykorzysta na uzależniające go narkotyki. Czytelnik widzi tą pułapkę, kręcenie się w miejscu, wręcz matnię, i może ją oglądać z bezradnością obserwatora.

Zaangażowanie w szaleństwo

Ważny jest też wątek przyczyn – dlaczego tak utalentowany człowiek jak Norman, który już w wieku 9 lat władał płynnie kilkoma językami, sięgnął po środki zawierające amfetaminę? Jaka w tym rola jego matki, która celowo odmładzała go na potrzeby prasy (i sławy), nawet za cenę przełożonej bar micwy? Matki, która nie pozwoliła mu się wyprowadzić, gdy był już dorosły. Matki, która nakazywała swojej 16-letniej córce noszenie dziecinnych skarpetek, z których Bella już potem nigdy nie wyrosła. Może miał na to również wpływ homoseksualnej przyjaźni Normana z Dawidem, który z kolei zakochał się w młodszej siostrze przyjaciela, Esther. Do zerwania zaaranżowanego małżeństwa przyczynił się właśnie usłużny – i zazdrosny – brat, który nie wziął jednak pod uwagę, że miłość jego kolegi do dziewczyny może być prawdziwa. Czy wyrzuty sumienia trzeba było zagłuszać narkotykami?

Wspominki, dopóki trwają, przekreślają obecną sytuację

Powieść Rubens jest ponadczasowa i w ogóle się nie starzeje. Kiedy odkryłam, że książka powstała w 1969 roku, a Bookera otrzymała w 1970 roku (i w ten sposób ta prestiżowa nagroda po raz pierwszy trafiła w ręce kobiety), nie mogłam wyjść ze zdziwienia. Sceneria nakreślona jest bez zbędnych szczegółów, a autorka koncentruje się głównie na chorobie głównego bohatera i życiu uczuciowym rodziny. Do tego w przeszłości jest wiele mrocznych sekretów, które sprawiają, że historia jest wciągająca mimo swojej ponurej tematyki.

Moja ocena: 8/10

Ku swojemu zaskoczeniu muszę przyznać, że książka jest naprawdę dobra. Wątek uzależnienia i współuzależnienia przedstawiony jest przygnębiająco wnikliwie i głęboko, a sensacyjna wręcz historia w tle sprawia, że powieść Rubens czyta się znakomicie. Dziwi mnie, że nigdy wcześniej nie słyszałam o autorce 27 powieści, chociaż pewnie da się to wytłumaczyć faktem, że na polski przetłumaczony został tylko Wybrany. Dodatkowe znaczenie ma świetne tłumaczenie Michała Alenowicza, z zachowaniem niepoprawności językowej Żydowskich imigrantów. Żydłaczenie spawia, że ich rozmowy stają się autentyczne i zanurzają czytelnika w innej kulturze, pełnej również słów w jidysz. Polecam!

 

Bernice Rubens, Wybrany

Wydawnictwo: Wiatr od Morza

Gdańsk 2013

Tłumaczenie: Michał Alenowicz

Liczba stron: 286

ISBN: 978-83-936653-2-7

Gatunek: powieść obyczajowa

_______________________________________________________________________

The power of delusions

The book The Elected Member tells the story of the Zweck family - Rabbi, his wife Sarah, and their three children - Norman, Bella and Esther. The rabbi was a Jewish immigrant from Lithuania who met his future wife Sarah on his first day in London. Norman, their firstborn son, was a promising lawyer, but his career was ruined by a drug addiction, which brought delusions and outbursts of aggression. A man can see and smell silverfish everywhere, and his madness will lead him to a closed facility. Bella, the older daughter, lives in the family home and helps her father run the shop. The youngest, Esther, ran away from home to escape an arranged marriage and married a librarian, John, but this marriage did not bring her happiness.

Look upon us, cold, look upon us, chosen

The most important topic of the book is addiction and Norman's mental illness. The problem is presented in many ways and insightfully, although, contrary to what was announced on the cover, I did not read this story with a delicate smile on my face. The topic is sad and depressing, especially if the reader notices the deep interdependence of the family. Taking Norman to a psychiatric hospital (where he still has access to intoxicants) causes a deep feeling of loneliness and lack. The family loses the person they were caring about, running around, always checking. Instead, there is a void that cannot be filled with anything. Despite years of lies, theft and tediousness, the rabbi would pull his son out of the hospital at the first possible moment, guided by compassion and trust. Bella allows her brother to be deliberately stolen from in the hospital so that he has money to buy his drugs. The reader sees this trap, the vicious circle, but can only watch it as a helpless observer.

Commitment to madness

The question why is a repeated motif in the book - why a talented man like Norman, who was fluent in several languages ​​at the age of 9, reached for drugs containing amphetamine? What was the role of his mother in deliberately rejuvenating him for the press (and fame), even at the cost of a postponed bar mitzvah? A mother who wouldn't let him move out when he was already grown up, and would blackmail him with her empty threats. A mother who made her 16-year-old daughter wear baby socks that Bella never grew out of. Perhaps the drama was also influenced by Norman's homosexual friendship with David, who in turn fell in love with his friend's younger sister, Esther. It was the servile - and jealous - brother who contributed to breaking up of the arranged marriage, but he did not take into account that his friend's love for the girl was be real. Did Norman try to silence his guilty conscience with drugs?

As long as they last, the memories cancel the present situation

Rubens' novel is timeless and doesn’t age. When I discovered that the book was written in 1969 and awarded with the Booker Prize in 1970 (first time a woman received this title), I was surprised. I suspected it was more contemporary. The scenery is drawn without unnecessary details, and the author focuses mainly on the illness of the main character and the emotional life of the family. Plus, there are many dark secrets in the past that keep the story captivating despite its dark subject.

My rating: 8/10

To my surprise, I have to admit that the book is really good. The theme of addiction and co-addiction is depicted deeply and depressingly, and the sensational story in the background makes Rubens' novel a great read. I am surprised that I have never heard of the author of 27 novels before, although this can probably be explained by the fact that only The Elected Member had been translated into Polish so far. An excellent translation by Michał Alenowicz, with the linguistic incorrectness of Jewish immigrants, is of additional importance. Yiddish-English makes their conversations authentic and immerses the reader in a different culture. I truly recommend!

 

Author: Bernice Rubens

Title: The Elected Member

Publisher: Wiatr od Morza

Gdansk 2013

Translation: Michal Alenowicz

Number of pages: 286

ISBN: 978-83-936653-2-7

Genre: novel