E. Annie Proulx, Pieśni serca i inne opowiadania (Heart Songs and Other Stories)

Czasami lubię poczytać opowiadania – każde stanowi zamknięty świat i można je „połknąć” na jeden raz. Przy wytężonym tygodniu pracy i ograniczonych możliwościach czytelniczych to czasami zbawienne. Dlatego też sięgnęłam po opowiadania E. Annie Proulx. Przeżyłam spore pozytywne zaskoczenie – na tyle duże, że zaczęłam szukać kolejnych książek autorki.

Co stanowi o sile tego zbioru? Chyba pewna surowość prozy Proulx – zarówno opisywany przez nią świat, jak i bohaterowie, prości ludzie, wychowani w bliskości z naturą, oszczędni w słowach i gestach. Hawkheel z opowiadania Na porożu wiedzie samotniczy żywot, samotnie poluje i sporo czyta, a sporą część jego myśli zajmuje spór z Billym Strongiem. Kolejny narrator uwielbia polować na ptaki i zaprzyjaźnia się z innym myśliwym, Badgerem, jednocześnie poznając mroczne sekrety gospodarstwa Stone’ów w opowiadaniu Stone City. W Skalnym podłożu owdowiały farmer Perley żeni się z dużo młodszą od siebie Maureen, by odkryć, że przypuszczalnie romansuje ona z własnym bratem i tylko czeka na jego śmierć, by przejąć jego gospodarstwo. W Złej passie, opowiadaniu, które wyjątkowo polubiłam, Mae przygotowuje posiłek dla swoich czterech synów przed wyjazdem na polowanie. Opowiadanie niemalże „pachnie śniegiem”, a z opisu wynika, że życie rodziny nie jest lekkie:

„Nastepnego ranka Haylett wstał o trzeciej trzydzieści, żeby rozpalić w piecach. Lubił to przepędzanie mrocznego chłodu, czerpał przyjemność z chwili samotności, z żywicznej woni, jaką rozsiewały chwytające ogień szczapy. Szufelka skrzypiała, kiedy wyciągał popiół.” S. 77

Ciepła kuchnia i ciemny chleb upieczony przez matkę, Mae, stanowią oazę bezpieczeństwa przed wyjściem na mróz – to opowiadanie czyta się wszystkimi zmysłami.

W tytułowych Pieśniach serca Snipe, lekkoduch i muzyk, zaczyna grać z rodziną Eno Twilighta, i zakochuje się w jego młodej żonie, Nell, myśląc, że to jego córka. Kiedy prawda wychodzi na jaw, ucieka do swojej kochanki, Catherine, by dalej wieść z nią próżniaczy żywot.

W opowiadaniu Bezchmurny dzień znakomity myśliwy Santee uczy swojego mało pojętego ucznia Earla sztuki polowania na ptaki i dopiero piorun, który zabił trzy ptaki, wybawia go z kłopotu.

W opowiadaniu W dole Blue podczas swojej wizyty u matki zostaje przez nią odesłany do letniego domku w górach, do którego ktoś się włamał, by naprawić go i przygotować do sprzedaży. Przy okazji niesłusznie oskarża pana Fitzroya i jego podopiecznego Gilberta o dokonanie kradzieży.

W opowiadaniu Pstrągołak Rivers, alkoholik, udaje się wraz z sąsiadem Savagem na Żółte Bagna, i tam zaczyna znowu pić, strasząc sąsiada potworem Pstrągołakiem, do którego jest coraz bardziej podobny.

W opowiadaniu Elektryczne błyskawice do niewielkiej społeczności dołączają państwo Moon-Azure’owie, kupując i remontując dom, i naprzykrzając się lokalnej społeczności. Starają sie zawładnąć historią tego miejsca, zawłaszczyć ją, opanować, i koniecznie pokazać znajomym. Narrator opowiadania ma niezły ubaw, gdy biorą mozolnie wyrzeźbioną w skale postać jego ojca z błyskawicami za indiański artefakt.

W Zabójstwie prowincjonalnym Albro, nocny kierowca ciężarówki, wdaje się w romans z Rose Noury, która z kolei odeszła od swojego męża Archiego Noury, i została kochanką sąsiada Albro, Warrena. Rose i Warren zostają zastrzeleni, a nieobecność Albro w domu niepokojąca nakłada się z czasem morderstwa.

Ostatnie opowiadanie, Negatywy, to historia dwóch kochanków, zamożnego Bucka B., dawnego gwiazdora telewizyjnego, i fotografa Waltera Weltera. Mężczyźni mieszkają razem przez całe lato, a w ich relację niepostrzeżenie wkrada się Albina Muth, matka kilkorga dzieci, wciąż wybierająca niewłaściwych facetów. Albina zaczyna pomieszkiwać w mercedesie Bucka, na co Walter się zgadza. Mężczyzna zaczyna ją również karmić, pozwala korzystać z łazienki. Obie znajomości kończą się tego samego dnia – Walter robi Albinie sesję zdjęciową zakończoną gwałtem, a Buck wyrzuca go z domu, dając mu na otarcie łez mercedesa.

Urok prozy Proulx

Opowiadania Proulx są krótkie, szorstkie, kompletne. Napisane oszczędnym, lecz ewokatywnym językiem. Naprawdę sporo zostawia autorka czytelniczej wyobraźni, chętnie używa niedopowiedzenia. Często skupia się na surowej naturze bardziej niż na swoich bohaterach. Jest w jej prozie jakieś surowe piękno, pokazujące trudne, wymagające życie.

Drugim ważnym tematem jest napływ nowobogackich do niewielkich miejscowości w stanie Vermont. Ludzie nie mają tu łatwego życia, są blisko natury i z sardonicznym uśmiechem przyglądają się nowym zamożnym właścicielom kolejnych posesji. Bawi ich i nieco mierzi chęć szybkiego stania się częścią lokalnej społeczności, wygłaszane przez przybyszów opinie, ich potrzeba bycia autorytetem w każdym temacie. Nie są otwarci na nowych i nie chcą wprowdzać ich w sekrety swojego odchodzącego swiata, widząc w nich zagrożenie.

Chętnie wrócę do tych opowiadań i sięgnę po kolejne książki autorki.

 

Moja ocena: 8/10.

 

E. Annie Proulx, Pieśni serca i inne opowiadania

Dom Wydawniczy Rebis

Poznań 1999

Tłumaczenie: Marta Jabłońska-Majchrzak i Konrad Majchrzak

Liczba stron: 224

ISBN: 978-83-7120-648-8

 

Sometimes I like to read short stories - each is a closed world and can be swallowed at one sitting. With a busy work week and limited reading possibilities, it is sometimes salutary. That is why I reached for the stories of E. Annie Proulx. I experienced quite a positive surprise - so big that I started looking for more books by the author.

What is the strength of this collection? Probably a certain severity of Proulx's prose - both the world she describes and heroes, simple people, brought up close to nature, sparing in words and gestures. Hawkheel from the story On the Antler leads a lonely life, hunts alone and reads a lot, and a large part of his thoughts is his argue with Billy Strong. Another narrator loves to hunt birds and befriends fellow hunter Badger while learning the dark secrets of the Stone farm in the Stone City short story. In Bedrock, widowed farmer Perley marries much younger Maureen, only to discover that she is allegedly romancing her own brother and waiting for his death to take over his farm. In A Run of Bed Luck, a story I like very much, Mae prepares a meal for her four sons before they go hunting. The story almost "smells of snow" and the description shows that family life is not easy:

“The next morning, Haylett got up at three-thirty to light the stoves. He liked chasing the dark chill away, he took pleasure in the moment of solitude, in the resinous smell of the fire-catching logs. The scoop squeaked as he pulled out the ash. " P. 77

A warm kitchen and dark bread baked by Mae are an oasis of safety against going out into the cold - this story can be read with all the senses.

In the title short story Heart Songs, Snipe, a playboy and musician, starts playing with Eno Twilight’s family, and falls in love with his young wife, Nell, thinking it is his daughter. When the truth comes out, he runs away to hia lover, Catherine, to continue living a lazy life with her.

In the short story The Unclouded Day, the excellent hunter Santee teaches his mediocre student Earl the art of hunting birds, and only the lightning that killed three birds saves him from the bother.

In the story In the Pit during his visit to his mother, Blue is sent to a summer cottage in the mountains, as someone broke into it, to repair it and prepare it for sale. While there, he wrongly accuses Mr. Fitzroy and his warden Gilbert of committing the theft.

In the short story The Wer-Trout, Rivers, an alcoholic, goes with his neighbor Savage to the Yellow Swamps, where he begins to drink again, scaring his neighbor with the monster Wer-Trout, to which he grows increasingly similar.

In the story Electric Arrows, the Moon-Azure family joins a small community by buying and renovating a house and bothering the local community. They try to take over the history of this place, appropriate it, master it, and necessarily show it to their friends. The narrator of the story has a lot of fun when they take his father's painstakingly carved rock figure with lightning bolts for an Indian artifact.

In A Country Killing, Albro, a night truck driver, gets into an affair with Rose Noury, who, in turn, has left her husband Archie Noury to become the mistress of Albro's neighbor Warren. Rose and Warren are shot dead, and Albro's unsettling absence from the house overlaps with the time of the murder.

The last short story, Negatives, tells the story of two lovers, wealthy Buck B., a former TV star, and a photographer Walter Welter. The men live together all summer, and Albina Muth, mother of several children, still choosing the wrong guys, sneaks into their relationship. Albina starts to stay in Buck's Mercedes, to which Walter agrees. The man also begins to feed her, lets her use the bathroom. Both relationships end the same day - Walter takes a photo session of Albina that ends with a rape, and Buck throws him out of the house, giving him a Mercedes to wipe his tears.

The charm of Proulx's prose

Proulx's stories are short, rough, and complete. Written in sparse but evocative language. The author leaves a lot to the reader's imagination and willingly uses the understatement. She often focuses on the raw nature more than her characters. There is some raw beauty in her prose that shows a difficult, demanding life.

The second major topic is the influx of nouveau riche to small towns in Vermont. The locals do not have an easy life here, they are close to nature and with a sardonic smile look at the new wealthy owners of other properties. They are amused and somewhat distressed by their desire to quickly become part of the local community, the opinions expressed by newcomers, and their need to be an authority on any subject. They are not open to newcomers and do not want to introduce them to the secrets of their departing world, perceiving them as a threat.

I am eager to return to these stories and I am already looking for more books by the author.

 

My rating: 8/10.

 

Author: E. Annie Proulx

Title: Songs of the Heart and Other Stories

Publishing House: Rebis

Poznań 1999

Translation: Marta Jabłońska-Majchrzak and Konrad Majchrzak

Number of pages: 224

ISBN: 978-83-7120-648-8