Urzeczona pięknem powieści 10
minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie, sięgnęłam po prawie 10 lat
wcześniejszą książkę Czterdzieści zasad miłości. Osobiście nie przepadam
za romansami, więc ta pozycja nieco mniej przypadła mi do gustu. Chociaż trzeba
przyznać, że to romans we wzbogaconej wersji.
Mevlana i Szams z Tabrizu w Konyi
Utwór opowiada historię relacji
XIII-wiecznego poety Rumiego, znanego również jako Mevlana czy Maulana
Jalal-Ud-Din, wybitnego sufickiego poety i muzułmańskiego teologa, założyciela
bractwa wirujących derwiszy, i jego towarzysza, charyzmatycznego wędrownego
derwisza, Szamsa z Tabrizu. Z drugiej strony mamy historię Elli z Massachusets,
matki trójki dzieci, bezrobotnej gospodyni domowej. Jej dzieci dorosły i powoli
wyfruwają z gniazda, kobieta podejmuje się więc pracy recenzentki i tak w jej
ręce trafia książka „Słodkie bałwochwalstwo” Aziza Z. Zahary. Przygnieciona
domowymi problemami Ella pisze maila do autora i tak zaczyna się ich
korespondencja i relacja. Aziz – jak Szams – jest sufitą, który przebył długą
drogę do swojej wiedzy i mądrości.
Powieść Shafak przybliża sufizm
oraz stanowi pewną interpretację mistycznej relacji obu mężczyzn, jak również
zaznajamia czytelnika z poezją Rumiego i czterdziestoma zasadami miłości
głoszonymi przez Szamsa. Jeśli o samą miłość chodzi, pokazuje zarówno uczucie
pomiędzy kobietą a mężczyzną (Ella i Aziz), cielesne pożądanie, jak i więź
duchową (Rumi i Szams).
Staranna kompozycja
Budowa książki jest
nieprzypadkowa. Po pierwsze, powieść podzielona jest na 5 rozdziałów – Ziemia,
Woda, Wiatr, Ogień oraz Pustka, a fabuła nawiązuje do tych żywiołów.
Czytelnikom może umknąć fakt, że każdy rozdział zaczyna się słowem na literę
„b”, co nawiązuje do jednego z imion Allaha, Bismillah, które w arabskim
alfabecie ma pod sobą kropkę, która dla sufitów symbolizuje wszechświat.
Staranność w kompozycji to element, do którego Shafak przykłada szczególną
wagę. Co więcej, książka ma kilkunastu narratorów (chociaż ich głosy nie są dla
mnie dostatecznie jednostkowe), co daje pełen ogląd sytuacji i spojrzenia z
każdej perspektywy.
Nie porwała mnie ta powieść,
powiem szczerze, a wręcz trochę umęczyła. Być może wymaga więcej skupienia i
wnikliwości przy zapoznawaniu się z czterdziestoma zasadami miłości (naprawdę,
wszystkie są przytoczone). Cieszyłam się natomiast, że miejsce akcji, Konya,
jest mi nieobce, i że byłam w Mauzoleum Rumiego, a więc zakonie tańczących
derwiszy, jak i na pokazie ich tańca w Stambule. To wszystko sprawiało, że
powieść była mi nieco bliższa. Szkoda, że nie wiedziałam o jej istnieniu
podczas mojej wizyty w Turcji kilka lat temu. Może mój odbiór byłby jeszcze
lepszy.
Moja ocena: 7/10
Elif Shafak, Czterdzieści zasad miłości
Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2021
Tłumaczenie: Ewa Nowakowska
Liczba stron: 446
ISBN: 978-83-66839-76-2
*********************************************************************************
Captivated by the beauty of the
novel 10 Minutes and 38 Seconds in this Strange World, I reached for the
book The Forty Rules of Love, written almost 10 years earlier.
Personally, I don't like romance novels, so I liked this one a little less.
Although it must be admitted that it is a romance in an enriched version.
Mevlana and Shams from Tabriz
in Konya
The work tells the story of the
relationship between the 13th-century poet Rumi, also known as Mevlana or
Maulana Jalal-Ud-Din, an outstanding Sufi poet and Muslim theologian, founder
of the brotherhood of whirling dervishes, and his companion, the charismatic
wandering dervish, Shams of Tabriz. On the other hand, we have the story of
Ella from Massachusetts, a mother of three children, an unemployed housewife.
Her children have grown up and are slowly leaving the nest, so the woman takes
up the job of a reviewer and she comes across the book "Sweet
Idolatry" by Aziz Z. Zahara. Overwhelmed by home problems, Ella writes an
e-mail to the author and their correspondence and relationship begins. Aziz –
like Shams – is a Sufi who has come a long way to his knowledge and wisdom.
The novel by Shafak introduces
Sufism and is a certain interpretation of the mystical relationship between the
two men, as well as familiarizes the reader with the poetry of Rumi and the
forty principles of love preached by Shams. As for love itself, it shows both
the feeling between a woman and a man (Ella and Aziz), with accompanying desire,
and a spiritual bond (Rumi and Shams).
Careful composition
The structure of the book is not
accidental. First of all, the novel is divided into 5 chapters - Earth, Water,
Wind, Fire and Void, and the plot refers to these elements. Readers may miss
the fact that each chapter begins with a word beginning with the letter
"b", which refers to one of Allah's names, Bismillah, which in the
Arabic alphabet has a dot under it, which symbolizes the universe for Sufis.
Carefulness in composition is an element to which Shafak attaches particular
importance. What's more, the book has a dozen or so narrators (although their
voices are not individual enough for me), which gives a full overview of the
situation and provides a multitude of perspectives.
I wasn't blown away by this
novel, to be honest, it actually tired me a bit. Perhaps it requires more focus
and insight when reading the forty principles of love (really, they are all
mentioned). However, I was glad that I was familiar with the setting, Konya,
and that I had been to the Rumi Mausoleum, i.e. the order of dancing dervishes,
as well as to a show of their dance in Istanbul. All this made the novel a bit
closer to me. It's a pity I didn't know about its existence during my visit to
Turkey a few years ago. Maybe my reception would have been even better.
My rating: 7/10
Author: Elif Shafak
Title: The Forty Rules of Love
Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2021
Translation: Ewa Nowakowska
Number of pages: 446
ISBN: 978-83-66839-76-2
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz