John Fowles, Larwa (A Maggot)

Nie każda książka dobrego pisarza musi być arcydziełem

Z dużym zadowoleniem sięgnęłam po książkę Larwa Johna Fowlesa – słyszałam wcześniej o tym tytule, a także znałam Magusa i Kochanicę Francuza tego autora. Plus oczywiście tytuł wydał mi się intrygujący. Niestety, czekało mnie spore rozczarowanie.

John Fowles

Jako że dwie poprzednie książki autora czytałam w czasach przedblogowych, sylwetka twórcy była mi średnio znana. Żyjący w latach 1926-2005 pisarz debiutował w 1964 roku thrillerem Kolekcjoner, by dwa lata później wydać Magusa. Kochanica Francuza to 1969 rok, a Larwa 1985. Brytyjczyk początkowo wiódł życie nauczyciela, uczył w małej szkole w Grecji, stąd też tak wspaniale zarysowane miejsce akcji w Magusie. Tam poznał swoją pierwszą żonę Elisabeth. Po powrocie do Anglii kontynuował nauczane, by zrezygnować z niego po sukcesie swojej pierwszej książki. Od tamtej pory poświęcił się wyłącznie literaturze.

Skomplikowana choć niezjadliwa mieszanka

Larwa jest tworem przedziwnym – mieszanką nie tylko różnych gatunków literackich – fantastyki, powieści obyczajowej, historycznej, kryminału, ale również różnych form – protokołów z przesłuchania, listów czy też klasycznego prozatorskiego wstępu. To swoisty literacki eksperyment, ale przyznam szczerze, że umyka mi jego cel. Powieść nie przynosi rozwiązania zarysowanej zagadki, a w epilogu dowiadujemy się, że przeczytaliśmy 460 stron, by poznać… noworodka, który pojawia się na ostatnich kartkach książki.

Zarys fabuły

Rzecz dzieje się w XVIII wieku, dokładnie w 1726 roku. Syn szanowanego Lorda, występujący jako Bartholomew, znika w tajemniczych okolicznościach. Wiadomo, że w sobie tylko znanym celu skompletował swoich towarzyszy podróży – aktora Francisa Lacy, który odgrywał rolę jego wuja, handlarza, Davida Jonesa, który był ich służącym i czuwał nad ich bezpieczeństwem, Dicka Thurlowa, który był niemym służącym Jego Lordowskiej Mości, oraz główną postać książki – Rebekkę Lee, prostytutkę z Londynu, która, wynajęta przez Lorda pod fałszywym powodem, nieoczekiwanie odzyskuje wolność i po całej dziwnej, mistycznej przygodzie może wrócić do swoich rodziców, wyjść za mąż i urodzić córeczkę, Ann Lee, która w przyszłości będzie przywódczynią amerykańskiej sekty Szejkerów, protestanckiego odłamu chrześcijaństwa.

Fowles ma lepsze książki

Powiedziałabym, że Larwa jest pewnego rodzaju grą z czytelnikiem, zabawą w ciuciubabkę. Kiedy wydaje się nam, że już coś wiemy, poznajemy pewien kawałek zagadki, okazuje się, że dana postać kłamała, opowiadała historię dla konkretnych uszu. Nie dowiadujemy się, co się wydarzyło od momentu pobytu gości w karczmie, do momentu znalezienia zwłok służącego w lesie. Losy inicjatora całego wydarzenia, syna Jego Lordowskiej Mości, jego motywy i cele, też pozostają nieznane. Mi osobiście ta literacka gra się nie podobała, nie odnalazłam się w niej i chyba nie wyciągnęłam z niej większych wartości. Lepiej sięgnąć po inne utwory Brytyjczyka.

Moja ocena: 4/10

John Fowles, Larwa
Wydawnictwo Zysk i Spółka, Poznań 1997
Tłumaczenie: Irena Doleżal-Nowicka
Liczba stron: 462
ISBN: (978-)83-7150-264-8

**********************************************************************************

Not every book of a good writer has to be a masterpiece

I reached for the book A Maggot by John Fowles with great satisfaction – I had heard of this title before, and I was also familiar with The Magus and The French Lieutenant’s Woman by this author. Plus, of course, the title seemed intriguing to me. Unfortunately, I was in for a big disappointment.

John Fowles

Since I had read the author's two previous books in the pre-blog era, I was not very familiar with the author's profile. The writer, who lived from 1926 to 2005, made his debut in 1964 with the thriller The Collector, and published The Magus two years later. The French Lieutenant’s Woman is set in 1969, and A Maggot in 1985. The Briton initially led the life of a teacher, teaching at a small school in Greece, hence the wonderfully outlined setting in The Magus. It was there that he met his first wife Elisabeth. After returning to England, he continued teaching, only to give it up after the success of his first book. Since then, he has devoted himself exclusively to literature.

A complicated yet inedible mixture

A Maggot is a strange creation – a mixture not only of different literary genres – fantasy, social novel, historical novel, crime novel, but also of different forms – interrogation reports, letters or a classic prose introduction. It is a kind of literary experiment, but I honestly admit that its purpose eludes me. The novel does not provide a solution to the outlined mystery, and in the epilogue we learn that we have read 460 pages to meet… a newborn, who appears on the last pages of the book.

Plot outline

The action takes place in the 18th century, precisely in 1726. The son of a respected Lord, acting as Bartholomew, disappears under mysterious circumstances. It is known that for a purpose known only to himself he assembled his travel companions – the actor Francis Lacy, who played the role of his uncle the trader, David Jones, who was their servant and watched over their safety, Dick Thurlow, who was the mute servant of His Lordship, and the main character of the book – Rebecca Lee, a prostitute from London, who, hired by the Lord on a false pretext, unexpectedly regains her freedom and after the whole strange, mystical adventure is able to return to her parents, get married and give birth to a daughter, Ann Lee, who in the future will be the leader of the American sect of the Shakers, a Protestant branch of Christianity.

Fowles has better books

I would say that A Maggot is a kind of game with the reader, a game of peek-a-boo. When we think we already know something, we learn a certain piece of the puzzle, it turns out that a given character was lying, telling a story for specific ears. We do not learn what happened from the moment the guests stayed at the inn until the body of the servant was found in the forest. The fate of the initiator of the whole event, the son of His Lordship, his motives and goals, also remain unknown. Personally, I did not like this literary game, I did not find myself in it and I do not think I got much value from it. It is better to reach for other works by the Briton.

My rating: 4/10

Author: John Fowles
Title: A Maggot
Publishing House: Wydawnictwo Zysk i Spółka, Poznań 1997
Translation: Irena Doleżal-Nowicka
Number of pages: 462
ISBN: (978-)83-7150-264-8