Agata Romaniuk, Z miłości? To współczuję Opowieści z Omanu

Lektura obowiązkowa przed wyjazdem do Omanu

Ta książka okazała się prawdziwym zbawieniem. Zbierając się do Omanu nie miałam kompletnie pojęcia, co tam czytać. Nie znam żadnych omańskich pisarzy, a po prostu arabskich brać nie chciałam. Niemal w przeddzień wyjazdu podzieliłam się moim kłopotem z koleżanką z pracy i okazało się, że niedawno skończyła ciekawy reportaż o tym kraju. Tak oto Z miłości? To współczuję Agaty Romaniuk poleciało ze mną na wycieczkę. I bardzo się z tego powodu cieszę.

Jeden człowiek, który zrewolucjonizował kraj

Autorka, magister socjologii i absolwentka Polskiej Szkoły Reportażu, spędziła kilka lat w Omanie. Na podstawie tych doświadczeń, obserwacji, ale też rozmów z lokalnymi kobietami, powstała ta ciekawa książka. Romaniuk udaje się pokazać kraj zarówno na podstawie jednostkowych historii, jak i nadać im bardziej ogólny wymiar, dopisując kontekst i podając naukowe dane. Mamy więc 12 rozdziałów, do tego słowniczek arabskich terminów i bibliografię (gdyby ktoś chciał dalej zgłębiać temat). Zazwyczaj ostatnie, czym się podczas podróży interesuję, to lokalny władca, a tu na samym początku Autorka przedstawia nietuzinkową postać Sułtana Kabusa (Qaboosa) bin Said Al Saida, który rządził w Omanie przez niemal pięćdziesiąt lat. Książka została opublikowana w 2019 roku, w styczniu 2020 uwielbiany władca zmarł. Mężczyzna wprowadził w kraj w okres niezwykle intensywnego rozwoju, który zresztą trwa do dziś, i można powiedzieć, że zastał Oman glinianym a zostawił murowanym. „Kiedy przejął władzę, w kraju były tylko trzy szkoły podstawowe, a 66% obywateli (w tym 88% kobiet) było analfabetami. W całym Omanie był tylko jeden szpital, ludzie rzadko dożywali pięćdziesięciu lat, a jeden na pięć noworodków umierał zaraz po urodzeniu. Nie było dróg, sklepów, żadnej infrastruktury publicznej” (s. 26), pisze Romaniuk. Okres rządów sułtana zapoczątkowuje omańską erę renesansu. Jeden człowiek był w stanie postawić na nogi cały kraj, inwestując rozsądnie w wydobycie ropy naftowej. Liczba ludności za jego rządów wzrosła dziewięciokrotnie (z pół miliona do obecnych czterech i pół miliona), a na jego wezwanie Omańczycy wrócili do kraju z rozproszenia z całego świata. Niezwykła historia.

Sytuacja kobiet w Omanie

Romaniuk pisze też o kontraktach małżeńskich, które chronią kobietę i zapewniają jej kieszonkowe od męża i pieniądze za urodzenie dzieci. Autorka wspomina też o wielożeństwie (mężczyzna może mieć do czterech żon i jak to ułatwia im życie), o ilości rodzących się dzieci (”W 1994 roku dzietność w Omanie wynosiła ponad 7 urodzeń na jedną kobietę. Wynikało to między innymi z młodego wieku pierworódek, które wcześnie wychodziły za mąż. Jeszcze w 2004 roku aż 15% rodzących po raz pierwszy miało mniej niż 20 lat. Śmiertelność noworodków była znaczna”, s. 123), o wymogu bycia dziewicą i związanym z tym rynku ofert na hymenoplastykę, zwłaszcza w Tajlandii, o gwałtach małżeńskich (i że omańskie prawo w ogóle czegoś takiego nie rozpoznaje). O tym, że mężczyzna może dokonać rozwodu na telefon (talak), a kobieta musi się z mężem sądzić, nawet jeśli jest bita. O rynku prostytucji, o niewolniczej pracy opiekunek do dzieci i szerzej służby, często przylatującej tu do pracy z Azji. O sprowadzaniu nieletnich panien młodych, zwłaszcza z Indii, wraz z szokującą historią młodziutkiej Rehany, która na razie żyje u boku siedemnastego „męża”. Książka wciąga od pierwszej strony, a opowiadane historie, pisane z punktu widzenia jednostki, zawsze też dają szerszy kontekst i pokazują konkretny problem czy zagadnienie. Dla mnie była to fascynująca lektura, pozwalająca lepiej zrozumieć kraj, po którym podróżuję. Jeśli macie w planach wyjazd do Omanu, to jest to lektura wręcz obowiązkowa!

Moja ocena: 8/10.

Agata Romaniuk, Z miłości? To współczuję Opowieści z Omanu
Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2019
Liczba stron: 244
ISBN: 978-83-67054-14-0

*********************************************************************************

Required reading before traveling to Oman

This book turned out to be a true lifesaver. When I was planning to go to Oman, I had absolutely no idea what to read. I don't know any Omani writers, and I simply didn't want to read random Arabic ones. Almost the day before my departure, I shared my predicament with a colleague and it turned out she had recently finished an interesting reportage about the country. So, Agata Romaniuk's Out of Love? Then I Pity You came with me on the trip. And I'm very happy about that.

One Man Who Revolutionized a Country

The author, a sociology graduate and a graduate of the Polish School of Reportage, spent several years in Oman. Based on these experiences, observations, and conversations with local women, this compelling book was created. Romaniuk manages to present the country both through individual stories and by giving them a broader perspective, adding context and providing scientific data. We have 12 chapters, plus a glossary of Arabic terms and a bibliography (in case anyone wants to delve further). Usually, the last thing I'm interested in when traveling is the local ruler, but right at the beginning, the author presents the extraordinary figure of Sultan Qaboos ibn Said Al Said, who ruled Oman for almost fifty years. The book was published in 2019, and in January 2020, the beloved ruler died. He ushered the country into a period of incredibly intense development, which continues to this day, and one could say he found Oman built of clay and left it built of brick. "When he took power, there were only three primary schools, and 66% of citizens (including 88% of women) were illiterate. There was only one hospital in all of Oman, people rarely lived past the age of fifty, and one in five newborns died at birth. There were no roads, no shops, and no public infrastructure whatsoever," writes Romaniuk (p. 26). The Sultan's reign ushered in an Omani renaissance. One man was able to revitalize the entire country by investing wisely in petroleum extraction. The population increased ninefold during his reign (from half a million to the current four and a half million), and at his beck and call, Omanis returned to their homeland from dispersed communities around the world. A remarkable story.

The Situation of Women in Oman

Romaniuk also writes about marriage contracts, which protect women and provide them with allowances from their husbands and childbirth benefits. The author also mentions polygamy (a man can have up to four wives and how this makes their lives easier), the number of children born ("In 1994, the fertility rate in Oman was over 7 births per woman. This was due, among other things, to the young age of first-time mothers, who married early. In 2004, as many as 15% of first-time mothers were under 20 years old. Infant mortality was significant," p. 123), the requirement to be a virgin and the related market for hymenoplasty, especially in Thailand, marital rape (and that Omani law does not recognize such a thing at all). The fact that a man can divorce by phone (talaq), while a woman must sue her husband, even if beaten. The prostitution market, the slave labor of nannies and, more broadly, servants, often flown here from Asia to work. Also about the importation of underage brides, especially from India, along with the shocking story of young Rehana, who is currently living with her seventeenth "husband." The book captivates from the very first page, and the stories, written from an individual's perspective, always provide a broader context and highlight a specific problem or issue. I found it a fascinating read, allowing me to better understand the country I'm traveling through. If you're planning a trip to Oman, this is a must-read!

My rating: 8/10.

Author: Agata Romaniuk
Title: Out of Love? Then I Pity You: Stories from Oman
Publishing House: Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2019
Number of pages: 244
ISBN: 978-83-67054-14-0