Mam słabość do Andy Rottenberg. Wielką. Na dziennik z lat 2019-2022
czekałam z pewną niecierpliwością w długiej bibliotecznej kolejce, ale odkąd
wpadł w moje ręce od pierwszego dnia zaczęłam z przyjemnością się w nim
zaczytywać. Dzienniki dawnej dyrektorki Zachęty przynoszą przyjemność z
obcowania z kulturą, wiele literackich i artystycznych inspiracji, ale też
wiele nieupiększonych, wręcz gorzkich spostrzeżeń na temat codzienności. Schyłek
to trzecia książka polskiej autorki, po którą sięgnęłam, i z pewnością na niej
nie poprzestanę.
Schyłek Dziennik 2019-2022
Andy Rottenberg niesie przede wszystkim gorycz. Narastające z wiekiem problemy
zdrowotne, które zabierają coraz więcej miejsca i uniemożliwiają pochłanianie
kultury w charakterystycznym dla autorki tempie. Zwiększająca się liczba
przyjaciół i bliskich na cmentarzu. Jak sama Autorka przyznaje, jest to da niej
rodzaj pożegnania z przyjaciółmi, z ludźmi, których poznała, z którymi
pracowała. Przygnębienie i strach wynikające z pandemii, a jednocześie głęboka
niezgoda na działania rzadu. Sytuacja na granicy polsko-białoruskiej i jeszcze
większe wkurzenie na rząd. Wreszcie – wybuch wojny na Ukrainie. Chociaż książka
przesycona jest mocno sformułowanymi przekonaniami politycznymi, co w pewnym
momencie zaczyna męczyć, to jednak jest to dziennik, który jest naturalnym
miejscem na takie wynurzenia.
Z tej książki mam dwie obserwacje, które dla siebie wyciągnę. Pierwsza –
ileż autorka ma znajomych i kontaktów towarzyskich! Iluż przyjaciół i ludzi,
którzy się o nią troszczą, pamiętają, zapraszają na urodziny, do siebie do
domu, na wakacje, do kina czy do teatru. Jest to prawdziwa gęsta sieć. Budzi to
mój wielki podziw i zazdrość, przy moim introwertycznym i nietowarzyskim
podejsciu do innych. Faktycznie, jak mówi Maria Fredro-Smoleńska, redaktorka
książki, podczas wywiadu z autorką, Anda Rottenberg jest dla wielu wzorem
kobiety, dzielnej, niepoddającej się, zaangażowanej (https://www.vogue.pl/a/podcast-slowo-za-slowo-s-4-odc-7-anda-rottenberg-o-ksiazce-schylek).
Swoją drogą, bardzo ciekawy wywiad, polecam! Sama Anda mówi w nim o sobie, że
lubi ludzi i szuka ich towarzystwa, ale ma jednocześnie ma swoje miejsce, swoje
mieszkanie, gdzie może pomilczeć.
Po drugie, książka wiedzie do kolejnych książek, wystaw, filmów czy seriali,
i tu podziw rośnie. Jak Autorka znajduje czas, by być na bieżąco, by podróżować
po całej Polce, ba! Europie, a jeszcze znaleźć czas na lekturę, na pełne
zanurzenie w kulturze. Rozumiem, że jest to część życia zawodowego, a jednak
skala życia kulturalnego pisarki rodzi niekłamany podziw. Wiele młodszych osób,
mających więcej czasu, nie utrzymuje takiego tempa. Wypisałam sobie na później
niemal 50 nazwisk i tytułów, by nadrabiać zaległości. To jest właśnie druga
lekcja z lektury Schyłku – nie marnować czasu, tylko czytać, bywać, chłonąć
świat. Zachłannie. Taka lekcja od niemal osiemdziesięciolatki.
Moja ocena: 8/10.
Wydawnictwo Osnowa, Warszawa 2024
Liczba stron: 448
ISBN: 978-83-66275-41-6
***********************************************************************************
I have a soft spot for Anda Rottenberg. A big one. I waited impatiently for
the 2019-2022 diary in a long library queue, but since it fell into my hands
from the very first day I started reading it with pleasure. The diaries of the
former director of Zachęta Gallery bring the pleasure of communion with
culture, a lot of literary and artistic inspiration, but also many unvarnished,
even bitter observations about everyday life. Decline is the third book
by the Polish author that I have reached for, and I certainly will not stop
there.
Decline Diary 2019-2022
by Anda Rottenberg brings, above all, bitterness. Health problems that increase
with age, which take up more and more space and prevent the absorption of
culture at the pace characteristic of the author. The increasing number of
friends and loved ones at the cemetery. As the author herself admits, this is a
kind of farewell to her friends, to the people she has met and worked with.
Depression and fear resulting from the pandemic, and at the same time a deep
disagreement with the government's actions. The situation on the
Polish-Belarusian border and even greater anger at the government. Finally -
the outbreak of war in Ukraine. Although the book is saturated with strongly
formulated political beliefs, which at some point begin to tire, it is
nevertheless a diary, which is a natural place for such outpourings.
Rich social life
I have two observations from this book that I will draw for myself. The
first - how many friends and social contacts does the Autor have! How many
friends and people who care about her, remember her, invite her to their
birthdays, to their homes, for holidays, to the cinema or to the theatre. It is
a truly dense network. It arouses my great admiration and envy, given my
introverted and unsociable approach to others. Indeed, as Maria
Fredro-Smoleńska, the editor of the book, says during an interview with the
author, Anda Rottenberg is a model of a woman for many, brave, unyielding,
committed
(https://www.vogue.pl/a/podcast-slowo-za-slowo-s-4-odc-7-anda-rottenberg-o-ksiazce-schylek).
By the way, a very interesting interview, I recommend it! Anda herself says in
it that she likes people and seeks their company, but at the same time she has
her own place, her own apartment, where she can be silent.
Secondly, the book leads to more books, exhibitions, films or TV series,
and here the admiration grows. How the Author finds time to stay up to date, to
travel all over Poland, alas! Whole Europe, and still find time to read, to
fully immerse herself in culture. I understand that this is part of her professional
life, and yet the scale of the writer's cultural life arouses genuine
admiration. Many younger people, who have more time, do not maintain such a
pace. I wrote down almost 50 names and titles for later, to catch up. This is
the second lesson from reading Decline – do not waste time, just read,
be around, absorb the world. Greedily. What a lesson from an almost
eighty-year-old.
My rating: 8/10.
Author: Anda Rottenberg
Title: Decline Journals 2019 – 2022
Publishing House: Wydawnictwo Osnowa, Warsaw 2024
Number of pages: 448
ISBN: 978-83-66275-41-6
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz