Pora przeprosić się z notatkami z literatury. Bo choć postanowienia noworoczne były mocne, to ich wykonanie już żadne. A książki się czytają i stos do onotatkowania rośnie.
Dziś chcę przyjrzeć się uważnie bardzo dobrej powieści Nadżiba Mahfuza i jednocześnie pierwszemu tomowi trylogii Kairskiej, a mianowicie Opowieściom starego Kairu. To napisana z rozmachem historia rodziny - despotycznego ojca As-Sajjida Ahmada al-Dżawwada, łagodnej i posłusznej matki Aminy i ich piątki dzieci - córek Chadżidży i Aiszy oraz synów Jasina, Fahmiego i Kamala. W tle rozgrywa się wielka historia - Egipt powoli wyzwala się z wpływów brytyjskich, a na ulicach Kairu po uwięzieniu Sada Zaghlula wybuchają zamieszki.
Mahfuz zapewnia nam wgląd w prywatne życie rodziny, bardzo wyraźne rozgraniczenie pomiędzy życiem prywatnym a publicznym, jak również drastyczną przepaść pomiędzy życiem kobiet i mężczyzn. "Od dawien dawna domy są dla kobiet, a świat dla mężczyzn" - mówi Jasin swojej żonie (s. 326). Zresztą padają również znacznie gorsze stwierdzenia o kobietach jako oswojonych zwierzętach, które nie mają żadnych ambicji poza małżeństwem i zaspokojeniem seksualnym (s. 331). Powiem szczerze, że przed lekturą tej książki nie zdawałam sobie sprawy, że ta przepaść jest aż tak głęboka. Amina po ślubie z As-Sajjidem przez 25 lat małżeństwa wychodzi z domu zaledwie kilkukrotnie i to zawsze w towarzystwie męża. Dom jest zatem dla niej również czymś w rodzaju więzienia, a jej mąż - jedynym panem i władcą, nie okazującym jej zbyt wiele czułości ani zrozumienia. Kiedy podczas jego wyjazdu kobieta udała się z synem do pobliskiego meczetu i wpadła pod samochód, kiedy tylko doszła do siebie mąż wyrzucił ją z domu, nie zważając na smutek dzieci. Co więcej, mąż regularnie ją zdradza z różnymi tancerkami, a nawet z sąsiadką. Obowiązkiem kobiety jest podporządkować się i trwać wiernie u boku męża, najlepiej z zamkniętą buzią. Pokazuje to już otwierająca scena książki, kiedy Amina czeka na męża koło 1 w nocy, aż ten wróci z hulanki, pomaga mu się rozebrać i myje mu nogi.
Świat męski to świat edukacji, decyzji, pracy. Bystre córki As-Sajjida zazdroszczą braciom możliwości uczenia się, ale są zamknięte w domu i zajmują się domowymi obowiązkami i plotkami, a po wyjściu za mąż - domem i dziećmi. Jedyną bardziej wyzwoloną kobietą jest młoda żona Jasina, Zajnab, która chodzi z mężem do teatru i wraca z nim późno wieczorem, za co zostaje zresztą zrugana przez swojego teścia. Kiedy Jasin gwałci na dachu czarnoskórą służącą swojej żony, kobieta nad ranem pakuje swoje manatki i mimo ciąży wynosi się do rodziców i żąda rozwodu. Jasin, syn As-Sajjida z pierwszego małżeństwa, niechcący powtarza dzieje swojego ojca. Natomiast w opisie Zajnab, w postrzeganiu jej przez nową rodzinę nie czuć ani krztyny ciepła, nawet ze strony kobiet.
Uderza rozdźwięk pomiędzy przestrzeganiem nakazań Koranu, a codziennym Życiem bohaterów. Można by nawet nazwać ten rozdźwięk zakłamaniem. Kobiety mają czekać w domu, podczas gdy ich mężowie oddają się uciechom cielesnym. As-Sajjid Ahmad w domu to zupełnie inny człowiek, niż ten, którego znają jego przyjaciele i towarzysze hulanek. Kiedy Jasin ma okazję podejrzeć ojca u jednej z tancerek, niemalże nie może go rozpoznać.
Oczywiście jednym z niekwestionowanych bohaterów jest również sam Kair - miasto pełne ciasnych uliczek, zakamarków, sklepików, po którego arteriach przelewają się demonstracje. Miasto mężczyzn - kobiety na ulicy spotkać można rzadko. Przy całej mojej miłości do podróży - nie wiem, czy chciałabym się tam wybrać.
To co również zachwyciło mnie w prozie Mahfuza, a szczególnie w wydaniu Państwowego Instytutu Wydawniczego, to obszerne opisanie codziennych zwyczajów i tradycji i towarzyszące im przypisy na końcu książki. Kultura arabska i religia muzułmańska są mi całkowicie obce, więc czułam się, jakbym miała niespodziewany wgląd do czyjegoś domu. Szkoda tylko, że kolejne części trylogii, a więc Kamal i w mniejszym stopniu Złodziej i psy są tak ciężko dostępne.
Nadżib Mahfuz, Opowieści starego Kairu
Państwowy Instytut Wydawniczy
Warszawa 2005
Tłumaczenie: Jolanta Kozłowska
ISBN: 83-06-02956-9
___________________________________________________________________________
It's high time to apologize to the literary notes and start working again. Although the New Year's resolutions were strong, their implementation not so much. And the books are read and the pile of unfulfilled duty is growing.
Today I want to take a good look at the very good novel by Naguib Mahfouz and at the same time the first volume of the Cairo trilogy, namely The Palace Walk. This is a family history written with great detail - the despotic father As-Sayyid Ahmad Abd al-Jawad, the gentle and obedient mother Amina and five children - the daughters Khadija and Aisha and the sons of Yasin, Fahmy and Kamal. In the background there is a big story - Egypt slowly liberates itself from the British influence, and on the streets of Cairo, after the imprisonment of Sada Zagluel, riots break out.
Mahfouz provides us with the insight into the private life of the family, a very clear distinction between private and public life, as well as the drastic gap between the lives of women and men. "Since time immemorial, houses have been for women and the world for men" - says Yasin to his wife (p. 326). Anyway, there are also much worse statements about women as tame animals that have no ambition outside of marriage and sexual satisfaction (p. 331). Honestly, before reading this book, I did not realize that this gulf is so deep. Amina, after being married to As-Sayyid for 25 years of marriage, goes out of the house only a few times and always in the company of her husband. The house is also a kind of prison for her, and her husband is the only master and ruler who does not show her too much affection or understanding. When, during his departure, the woman went with her son to a nearby mosque and fell under the car, as soon as she recovered her husband threw her out of the house, ignoring the sadness of the children. What's more, her husband regularly cheats on her with various dancers and even her neighbor. The woman's duty is to submit to and be faithful to her husband, preferably with her mouth shut. This is shown by the opening scene of the book, when Amina is waiting for her husband around 1 am, until he comes back from his philandering, helps him to undress and washes his feet.
The world of men is the world of education, decisions and work. Clever daughters of As-Sayyid envy their brothers the opportunity to learn, but they are locked in the house and deal with housework and gossip, and after getting married - home and children. The only liberated woman is the young wife of Yasin, Zajnab, who goes to the theater with her husband and returns with him late in the evening, for which he is also taunted by her father-in-law. When Yasin rapes his wife's black maid on the roof, the woman packs her belongings in the morning and, despite being pregnant, goes back to her parents and demands a divorce. Jasin, son of As-Sayyid from his first marriage, accidentally repeats the story of his father. Whereas in the description of Zajnab, in the perception of her by a new family, I do not feel a bit of warmth, even from the women.
Whats also strikes me the gap between observing the orders of the Koran and the daily life of the main male characters. One could even call this dissonance a lie. Women are to wait at home while their husbands indulge themselves in bodily pleasures. As-Sayyid Ahmad at home is a completely different man than the one his friends and comrades of revelers know. When Jasin has the opportunity to see his father at one of the dancers, he almost can not recognize him.
Of course, one of the undisputed heroes is also Cairo itself - a city full of narrow streets, nooks and crannies, shops. Streets overflown with protestants. City of men - women on the street can be rarely met. With all my love for travelling - I do not know if I will ever go there.
What also fascinated me in Mahfouz's prose, and especially in the edition of the State Publishing Institute, is an extensive description of everyday customs and traditions and accompanying footnotes at the end of the book. Arabic culture and Muslim religion are completely foreign to me, so I felt like I had an unexpected insight into someone's home. It is a pity that the next parts of the trilogy, Palace of Desire and to a lesser extent, Sugar Street are so hard to get.
Author: Naguib Mahfouz
Title: The Palace Walk
Publishing House: Państwowy Instytut Wydawniczy
Warszawa 2005
Translated by: Jolanta Kozłowska
ISBN: 8306029569
Mahfuz zapewnia nam wgląd w prywatne życie rodziny, bardzo wyraźne rozgraniczenie pomiędzy życiem prywatnym a publicznym, jak również drastyczną przepaść pomiędzy życiem kobiet i mężczyzn. "Od dawien dawna domy są dla kobiet, a świat dla mężczyzn" - mówi Jasin swojej żonie (s. 326). Zresztą padają również znacznie gorsze stwierdzenia o kobietach jako oswojonych zwierzętach, które nie mają żadnych ambicji poza małżeństwem i zaspokojeniem seksualnym (s. 331). Powiem szczerze, że przed lekturą tej książki nie zdawałam sobie sprawy, że ta przepaść jest aż tak głęboka. Amina po ślubie z As-Sajjidem przez 25 lat małżeństwa wychodzi z domu zaledwie kilkukrotnie i to zawsze w towarzystwie męża. Dom jest zatem dla niej również czymś w rodzaju więzienia, a jej mąż - jedynym panem i władcą, nie okazującym jej zbyt wiele czułości ani zrozumienia. Kiedy podczas jego wyjazdu kobieta udała się z synem do pobliskiego meczetu i wpadła pod samochód, kiedy tylko doszła do siebie mąż wyrzucił ją z domu, nie zważając na smutek dzieci. Co więcej, mąż regularnie ją zdradza z różnymi tancerkami, a nawet z sąsiadką. Obowiązkiem kobiety jest podporządkować się i trwać wiernie u boku męża, najlepiej z zamkniętą buzią. Pokazuje to już otwierająca scena książki, kiedy Amina czeka na męża koło 1 w nocy, aż ten wróci z hulanki, pomaga mu się rozebrać i myje mu nogi.
Świat męski to świat edukacji, decyzji, pracy. Bystre córki As-Sajjida zazdroszczą braciom możliwości uczenia się, ale są zamknięte w domu i zajmują się domowymi obowiązkami i plotkami, a po wyjściu za mąż - domem i dziećmi. Jedyną bardziej wyzwoloną kobietą jest młoda żona Jasina, Zajnab, która chodzi z mężem do teatru i wraca z nim późno wieczorem, za co zostaje zresztą zrugana przez swojego teścia. Kiedy Jasin gwałci na dachu czarnoskórą służącą swojej żony, kobieta nad ranem pakuje swoje manatki i mimo ciąży wynosi się do rodziców i żąda rozwodu. Jasin, syn As-Sajjida z pierwszego małżeństwa, niechcący powtarza dzieje swojego ojca. Natomiast w opisie Zajnab, w postrzeganiu jej przez nową rodzinę nie czuć ani krztyny ciepła, nawet ze strony kobiet.
Uderza rozdźwięk pomiędzy przestrzeganiem nakazań Koranu, a codziennym Życiem bohaterów. Można by nawet nazwać ten rozdźwięk zakłamaniem. Kobiety mają czekać w domu, podczas gdy ich mężowie oddają się uciechom cielesnym. As-Sajjid Ahmad w domu to zupełnie inny człowiek, niż ten, którego znają jego przyjaciele i towarzysze hulanek. Kiedy Jasin ma okazję podejrzeć ojca u jednej z tancerek, niemalże nie może go rozpoznać.Oczywiście jednym z niekwestionowanych bohaterów jest również sam Kair - miasto pełne ciasnych uliczek, zakamarków, sklepików, po którego arteriach przelewają się demonstracje. Miasto mężczyzn - kobiety na ulicy spotkać można rzadko. Przy całej mojej miłości do podróży - nie wiem, czy chciałabym się tam wybrać.
To co również zachwyciło mnie w prozie Mahfuza, a szczególnie w wydaniu Państwowego Instytutu Wydawniczego, to obszerne opisanie codziennych zwyczajów i tradycji i towarzyszące im przypisy na końcu książki. Kultura arabska i religia muzułmańska są mi całkowicie obce, więc czułam się, jakbym miała niespodziewany wgląd do czyjegoś domu. Szkoda tylko, że kolejne części trylogii, a więc Kamal i w mniejszym stopniu Złodziej i psy są tak ciężko dostępne.
Nadżib Mahfuz, Opowieści starego Kairu
Państwowy Instytut Wydawniczy
Warszawa 2005
Tłumaczenie: Jolanta Kozłowska
ISBN: 83-06-02956-9
___________________________________________________________________________
It's high time to apologize to the literary notes and start working again. Although the New Year's resolutions were strong, their implementation not so much. And the books are read and the pile of unfulfilled duty is growing.
Mahfouz provides us with the insight into the private life of the family, a very clear distinction between private and public life, as well as the drastic gap between the lives of women and men. "Since time immemorial, houses have been for women and the world for men" - says Yasin to his wife (p. 326). Anyway, there are also much worse statements about women as tame animals that have no ambition outside of marriage and sexual satisfaction (p. 331). Honestly, before reading this book, I did not realize that this gulf is so deep. Amina, after being married to As-Sayyid for 25 years of marriage, goes out of the house only a few times and always in the company of her husband. The house is also a kind of prison for her, and her husband is the only master and ruler who does not show her too much affection or understanding. When, during his departure, the woman went with her son to a nearby mosque and fell under the car, as soon as she recovered her husband threw her out of the house, ignoring the sadness of the children. What's more, her husband regularly cheats on her with various dancers and even her neighbor. The woman's duty is to submit to and be faithful to her husband, preferably with her mouth shut. This is shown by the opening scene of the book, when Amina is waiting for her husband around 1 am, until he comes back from his philandering, helps him to undress and washes his feet.
The world of men is the world of education, decisions and work. Clever daughters of As-Sayyid envy their brothers the opportunity to learn, but they are locked in the house and deal with housework and gossip, and after getting married - home and children. The only liberated woman is the young wife of Yasin, Zajnab, who goes to the theater with her husband and returns with him late in the evening, for which he is also taunted by her father-in-law. When Yasin rapes his wife's black maid on the roof, the woman packs her belongings in the morning and, despite being pregnant, goes back to her parents and demands a divorce. Jasin, son of As-Sayyid from his first marriage, accidentally repeats the story of his father. Whereas in the description of Zajnab, in the perception of her by a new family, I do not feel a bit of warmth, even from the women.
Whats also strikes me the gap between observing the orders of the Koran and the daily life of the main male characters. One could even call this dissonance a lie. Women are to wait at home while their husbands indulge themselves in bodily pleasures. As-Sayyid Ahmad at home is a completely different man than the one his friends and comrades of revelers know. When Jasin has the opportunity to see his father at one of the dancers, he almost can not recognize him.
Of course, one of the undisputed heroes is also Cairo itself - a city full of narrow streets, nooks and crannies, shops. Streets overflown with protestants. City of men - women on the street can be rarely met. With all my love for travelling - I do not know if I will ever go there.
What also fascinated me in Mahfouz's prose, and especially in the edition of the State Publishing Institute, is an extensive description of everyday customs and traditions and accompanying footnotes at the end of the book. Arabic culture and Muslim religion are completely foreign to me, so I felt like I had an unexpected insight into someone's home. It is a pity that the next parts of the trilogy, Palace of Desire and to a lesser extent, Sugar Street are so hard to get.
Author: Naguib Mahfouz
Title: The Palace Walk
Publishing House: Państwowy Instytut Wydawniczy
Warszawa 2005
Translated by: Jolanta Kozłowska
ISBN: 8306029569
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz